Niet op de foto: docenten Filip Boudrez, Joris Eeraerts, Tom Haeck, Lester Impens, Carlo Van Baelen en Caroline Van Camp, en leer-taal-diversiteitscoach binnen de opleiding Manon Gossiaux.

Wanneer werd het graduaat Informatiebeheer van Arteveldehogeschool opgericht?

In september 2019 werd de graduaatsopleiding Informatiebeheer: Bibliotheek en Archief ingebed in het hoger onderwijs. Dat om een verdere democratisering van het hoger onderwijs mogelijk te maken. Het ging om de HBO5-opleiding vanuit het VSPW Gent. De voorloper van deze opleiding kent reeds zijn oorsprong begin jaren tachtig.

Wat is jullie opdracht en hoe vullen jullie die in?

Meer opgeleide informatiespecialisten in de sector en daarbuiten, dat zien we als onze belangrijkste opdracht. Iedere organisatie heeft nood aan sterke informatiespecialisten. We richten ons op het toepassingsgericht opleiden van informatiebeheerders met tal van beroepsmogelijkheden in een bibliotheek, archief of andere organisatie, bijvoorbeeld bedrijven of overheid. Onze opdracht is om studenten zo goed mogelijk voor te bereiden op een beroep dat steeds in beweging is en zal zijn. In nauwe samenwerking met de sector zetten we een opleiding op die gestoeld is op leren op de campus en leren op de werkplek. Studenten bereiken op deze manier de nodige leerresultaten die gekoppeld zijn aan de finaliteit van het graduaatsdiploma Informatiebeheer: Bibliotheek/Archief.

Een graduaatsopleiding bevindt zich in de Vlaamse onderwijskwalificatiestructuur op niveau 5.

Als onderwijsinstelling baseren we ons op beroepskwalificaties opgemaakt door professionals in het werkveld. Zo bestaat er een beroepskwalificatie voor bibliotheekdeskundige/informatiedeskundige en voor archiefdeskundige, en sinds 2021 kwam daar nog een beroepskwalificatie voor erfgoedregistrator bij.

Werkplekleren staat centraal in deze opleiding. Minstens een derde van het curriculum bestaat uit leren op de werkvloer en aan de hand van echte casussen uit de praktijk.

Een graduaatsopleiding staat voor een andere manier van leren: ervaringsgericht leren. De praktijkgerichte aanpak van de docenten zorgt ervoor dat studenten een realistische kijk krijgen op het werken in de sector en niet onvoorbereid starten in een job binnen de sector.

Binnen de opleiding richten we ons zowel naar studiekiezers die voor de eerste keer een opleiding binnen het hoger onderwijs starten, als personen die reeds een andere opleiding genoten hebben en/of reeds ervaring opdeden in de sector en graag het diploma willen behalen.

Wat hebben jullie al kunnen verwezenlijken?

We investeerden in een vernieuwd curriculum voor onze opleiding waarbij studenten enerzijds opgeleid worden als informatiebeheerder in eender welke organisatie, en anderzijds een afstudeerrichting kiezen waarbij ze een keuze maken om zich meer te verdiepen in de job binnen een bibliotheekcontext of een archief. Het ‘werkveldlab’ is een vernieuwd opleidingsonderdeel waar studenten aan de slag gaan met echte ‘wicked problems’ uit de sector. Studenten werken samen een oplossing uit voor de organisatie in de sector. Zo werden samenwerkingen opgezet met de Brandweerzone Brugge, het Circuscentrum, het Kunstenpunt en de bibliotheek van Lievegem om concrete oplossingen uit te denken voor uitdagingen die zij ervaren met archivering en dienstverlening.

We zijn betrokken bij diverse dienstverlenings-, trainings- en onderzoeksopdrachten. Voorbeelden zijn: een onderzoeksopdracht over regiobibliotheken in Vlaanderen (in opdracht van de Vlaamse overheid), een Europees Sociaal Fonds (ESF)-project rond duaal leren voor verschillende doelgroepen (in samenwerking met de Erasmushogeschool Brussel), een visievormingstraject voor de intergemeentelijke samenwerking Leie – Schelde, een data- en gebruikersonderzoek voor de intergemeentelijke samenwerking Comeet en vorming op maat voor De Krook (Gent).

Welke ambities willen jullie als team nog graag verwezenlijken?

Een aanbod in opleiding, praktijkgericht onderzoek en dienstverlening dat aansluit bij de toekomstige noden van de sector is een belangrijke en continue ambitie van de opleiding. We geloven hierbij in samenwerking met verschillende actoren in het werkveld en binnen onderwijsinstellingen om dat mogelijk te maken.

In samenwerking met de VVBAD en de Erasmushogeschool Brussel (EhB) maken we verder plannen om een aanbod Levenslang Leren aan te bieden in de sector.

Hoe meet je de impact van jullie werk?

Als onderwijsinstelling hebben we een uitgewerkt kwaliteitszorgbeleid waarbij we nauwgezet stilstaan bij de kwaliteit van het aangeboden onderwijs.

Wat maakt jullie team zo uniek?

Het team bestaat uit een verscheiden groep van experten uit het werkveld. Docenten met heel wat praktijkervaring (denk aan openbare en wetenschappelijke bibliotheken, archieven, de boekensector, enzovoort) geven les in de opleiding. Daarnaast zijn er ook docenten die door hun ervaring in andere sectoren met een frisse en kritische blik naar de opleiding kijken. Sommige hebben ook goede connecties met partners, steunpunten en belangenorganisaties. Denk hierbij aan de VVBAD, FARO, boek.be en dergelijke.

Hoe zou je de teamspirit omschrijven?

Docenten zijn erg gedreven om professionals op te leiden naar het werkveld. De studenten en de kennis over hun vakgebied staan hierbij centraal. Dat ervaar je ook meteen als je met de collega’s spreekt.

Welke achtergrond hebben de teamleden?

Zoals reeds aangegeven komen heel wat docenten uit het professionele veld: (openbare) bibliotheken, archieven, gespecialiseerde instellingen (zoals advocatenkantoren). Sommige zijn nog werkzaam in deze instellingen waardoor ze goed op de hoogte zijn van recente ontwikkelingen. Vele docenten waren of zijn betrokken bij beroepsfederaties, steunpunten of andere onderwijsinstellingen. Sommige docenten worden ook gevraagd als spreker op (inter)nationale congressen en publiceren in vaktijdschriften. Door hun jarenlange ervaring hebben ze een ruim netwerk en een grote bagage aan kennis en expertise die ze met de toekomstige informatieprofessionals kunnen delen.

Welke eigenschappen zijn cruciaal om in dit team te functioneren?

Als teamlid maak je graag verbinding tussen wat er leeft in het werkveld en studenten. Je houdt ervan om studenten te begeleiden in hun leerproces. Je gelooft in de kracht van duaal leren. Uiteraard is expertise in het domein belangrijk.

Welke voordelen (en risico’s) heeft het werken in teamverband voor een graduaatsopleiding?

Je kunt samenwerken met experten om toekomstige professionals op te leiden. Je kunt rekenen op elkaars inhoudelijke expertise en je didactische aanpak delen met elkaar.