Wanneer werd Histories opgericht?
Histories is een jonge organisatie die op 1 januari 2019 ontstaan is na een fusie. We bouwen voort op decennialange ervaring van de vzw’s Heemkunde Vlaanderen en LECA (het Landelijk Expertisecentrum voor Cultuur van Alledag, ontstaan uit Volkskunde Vlaanderen) en namen de gesubsidieerde werking over van de vzw Familiekunde Vlaanderen, die als autonome vrijwilligersorganisatie bleef bestaan.
Wat is jullie opdracht en hoe vullen jullie die in?
Histories is een zogenaamde ‘erfgoeddienstverlener’. We ondersteunen en versterken circa 200.000 erfgoedvrijwilligers die binnen ongeveer 3.000 organisaties tradities en volkscultuur in ere houden of genealogie, heemkunde, lokale geschiedenis en metaaldetectie beoefenen. We geven hun advies, vorming en begeleiding op hun maat. We coördineren lerende netwerken, evenementen en overleg, zodat vrijwilligers met elkaar en anderen kunnen uitwisselen. We delen opgebouwde kennis via allerhande publicaties en zetten hun werk in de kijker via cocreatieve databanken en interviews. We zijn trekker en partner in uiteenlopende samenwerkingsprojecten. We slaan daarbij bruggen tussen professionelen en vrijwilligers, tussen onroerend en cultureel erfgoed, over geografische grenzen en thematische muurtjes heen.
Wat hebben jullie al kunnen verwezenlijken?
We zijn trots dat we de praktische, laagdrempelige dienstverlening van onze drie erflaters konden voortzetten binnen een nieuwe, zich verder verscherpende visie. Al doende ontwikkelden we nieuwe kaders en goten we bijvoorbeeld alle geërfde databanken, methodieken en praktijktips in een nieuw Histories-jasje. Tegelijkertijd sloegen we ook nieuwe wegen in. Bijvoorbeeld door in te zetten op burgerwetenschap, lerende netwerken of de creatie van CoDE-x (Collectie Datasets Erfgoedpraktijken): een wegwijzer die de datasets van vrijwilligers vindbaar maakt voor academici en andere onderzoekers.
Welke ambities willen jullie als team nog graag verwezenlijken?
Door de coronapandemie moesten we ons lanceringsevenement in 2020 annuleren. Maar op 23 september 2023 was het eindelijk zover: toen organiseerden we in de Gentse Sint-Pietersabdij ons eerste Histories-festival voor en door erfgoedvrijwilligers. Onze ambities voor 2024-2028 schreven we recent neer in een nieuw beleidsplan. De komende jaren willen we het netwerk van erfgoedvrijwilligers versterken, hun erfgoedpraktijken dynamisch houden en de veerkracht van de erfgoedverenigingen versterken. Want zonder hun onbezoldigde, maar onbetaalbare inzet verdwijnt erfgoed uit beeld en uit ons collectief geheugen.
Hoe meet je de impact van jullie werk?
We gebruiken verschillende instrumenten en rapporten om ons werk overzichtelijk te maken en voortdurend bij te sturen. We laten bijvoorbeeld deelnemers onze vormingen en begeleiding evalueren of we organiseren nodenbevragingen en consultatiecirkels als we willen weten wat vrijwilligers denken en nodig hebben. Maar wat ons echt drijft, is de waardering en de positieve reacties die we krijgen als we verenigingen of vrijwilligers vooruithelpen.