Wat is vzw ‘de Rand’?

Vzw ‘de Rand’ werd in 1996 bij decreet opgericht. De Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant subsidiëren de vzw. Ze werkt voor de Vlaamse Rand, met een bijzondere klemtoon op de zes faciliteitengemeenten (Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem). De dertien andere gemeenten zijn gemeenten die grenzen aan Brussel of aan een van de zes faciliteitengemeenten. De Vlaamse Rand is een regio met specifieke kenmerken. Ze wordt gekenmerkt door grotere migratiestromen dan in de rest van Vlaanderen. De bevolking van de Vlaamse Rand is meer en meer divers, met een groot aandeel inwoners voor wie het Nederlands niet de moedertaal is.

Wat doet vzw ‘de Rand’?

Vzw ‘de Rand’ heeft een uitgebreide opdracht. Ze zet in op taalpromotie Nederlands en gemeenschapsvorming. Zo baat de vzw onder andere zeven gemeenschapscentra uit. In of vanuit de centra werkt de vzw aan gemeenschapsvorming via projecten, een cultureel aanbod en ondersteuning aan verenigingen en organisaties. Ze publiceert ook gemeenschapskranten in de faciliteitengemeenten en RandKrant voor de hele Vlaamse Rand, brengt relevante beleidsdocumenten bijeen en helpt ze ontsluiten. Ze zet ook mee haar schouders onder gerichte evenementen zoals het Gordelfestival.

Een erg belangrijke pijler in de opdracht van ‘de Rand’ is het werken aan taalpromotie en oefenkansen. De vzw moedigt mensen aan om Nederlands te leren, te oefenen en te gebruiken. Ze brengt Nederlands- en anderstaligen samen. Het Nederlands is daarbij de verbindende taal. De opdracht taalpromotie van vzw ‘de Rand’ richt zich tot kinderen, tieners, jongeren en volwassenen. De vzw focust op verschillende domeinen, waaronder cultuur, sport, jeugd(beleid) en flankerend onderwijsbeleid. Vzw ‘de Rand’ ondersteunt in de eerste plaats lokale besturen en organisaties in de Vlaamse Rand, maar heeft ook heel wat materialen, methodieken en workshops die interessant zijn voor de BAD-sector in heel Vlaanderen. Een deel van onze materialen wordt nu al vaak via de Taalpunten van de bibliotheken gedeeld.

Boekjes

Er zijn bijvoorbeeld heel wat boekjes die gretig gebruikt en gelezen worden door iedereen die Nederlands leert en de taal wil oefenen. Er zijn vier pictogrammenboekjes, met woorden over verschillende thema’s waar telkens een illustratie bij staat. Voor nieuwkomers in de gemeente is er een vertaalwoordenboekje met de meest gebruikte woorden en zinnen aan het loket. Er zijn sporten voetbalwoordenboekjes die een hulpmiddel zijn voor spelers en trainers.

Spelletjes

Via spelletjes Nederlands leren en oefenen is leuk en werkt motiverend. In de speldoos vrije tijd zitten woordkaartjes waarmee je via het klassieke memory en andere spelvormen woordenschat kunt aanbrengen en herhalen. De spelvormen met de woordenschatkaartjes zijn ook plezierig voor Nederlandstalige kinderen. Een soortgelijk spel bestaat over het thema voetbal.

De Marktkramers is een groepsspel voor tieners en volwassenen die Nederlands leren, het spel wil hun spreekdurf vergroten. Het spel Van hier naar daar is een spel voor Nederlands- en anderstaligen: het brengt mensen met een verschillende (taal)achtergrond samen en stimuleert wederzijds respect.

Cd’s, stripverhalen en een kookboek

Vzw ‘de Rand’ maakt al jaren muziek en theater voor volwassenen, tieners en kinderen die Nederlands leren. Bij elke voorstelling is er lesmateriaal voor de cursisten en leerlingen. Zo kunnen ze op een speelse manier met het Nederlands bezig zijn. Dat kan bijvoorbeeld met stripverhalen of cd’s. Een tijd geleden werkte ‘de Rand’ mee aan een project uit Wezembeek-Oppem. Daar maakten enkele partners samen een kookboek in eenvoudig Nederlands, dat nog steeds beschikbaar is.

Activiteiten

Heel wat bibliotheken willen graag activiteiten organiseren voor mensen die Nederlands leren. Veel anderstaligen zijn daar ook expliciet naar op zoek. Het is voor medewerkers van de bibliotheken gemakkelijk als ze zich daarbij kunnen laten inspireren door alles wat al bestaat. Dat kan bijvoorbeeld via nederlandsoefenen.be/inspiratie, een website waar ook vzw ‘de Rand’ aan meewerkt.

Inspiratie voor activiteiten waar anderstaligen op een plezierige manier Nederlands kunnen oefenen, lees je ook op de website derand.be/nl/taalpromotie/wat. Denk maar aan een kleinschalig liedjesprogramma op maat van NT2-cursisten in de bibliotheek of een conversatietafel.

Veel bibliotheken vinden het moeilijk om anderstaligen met een beginnersniveau Nederlands te bereiken en te betrekken bij hun werking. Ook vzw ‘de Rand’ merkte dat bijvoorbeeld een eerder klassieke rondleiding of klasbezoek vaak nog te moeilijk is. De vzw werkte daarom een ludieke zoektocht voor anderstalige volwassenen uit. De zoektocht is een interactieve, speelse kennismaking met de bibliotheek. In kleine groepjes leggen de deelnemers een parcours af. Ze bezoeken een vijftal ruimtes in de bibliotheek en voeren daar telkens een opdracht uit, aangepast aan hun taalniveau. Vóór de opdracht krijgen ze in enkele zinnen informatie over wat je in die ruimte kunt doen. Het concept en de opdrachten zijn gebundeld op bit.ly/bibbezoek.

Voor cursisten Nederlands die al een aardig mondje Nederlands praten, is er een project waarbij ze leren hoe ze op een fijne, interactieve manier kunnen voorlezen aan kleuters. In de eerste week bezoeken ze samen de bibliotheek. Ze kiezen er voorleesboekjes voor de tweede en de derde kleuterklas uit. Met die voorleesboekjes gaan ze in de tweede week aan de slag in een voorleesworkshop. Tijdens de derde week volgt de grootste stap: het verhaal dat zij uitkozen, gaan voorlezen aan de kleuters van de plaatselijke basisschool. Een heel fijne ervaring voor alle partners! Wie zelf zo’n voorleesproject op poten wil zetten, kan de infofiche aanvragen via karen.stals@derand.be.

Taaliconen

Als je een korte workshop volgt bij een van de ‘regisseurs’ van de taaliconen, kun je de icoontjes bij je activiteiten zetten. Taaliconen zijn symbolen die je bij Nederlandstalige vrijetijdsactiviteiten plaatst. Zo weten mensen die Nederlands leren hoeveel Nederlands ze moeten kennen om op een comfortabele manier te kunnen deelnemen. Zij ervaren immers vaak nog veel drempels. Met de taaliconen vinden ze beter hun weg in het ruime aanbod. Het zijn andere iconen dan de boekiconen voor de materialen in het Taalpunt.

Duidelijke taal

Krijg je veel anderstaligen over de vloer? Dan loont het om bij een van de Vlaamse partners (onderaan op nederlandsoefenen.be) een workshop te volgen over hoe je duidelijker kunt communiceren met wie de taal nog aan het leren is. Dankzij enkele tips verloopt zo’n gesprek minder stroef, of begrijpen anderstaligen je flyers, affiches en website veel beter. Nieuwsgierig? Je vindt de basistips op derand.be/nl/taalpromotie/tips-duidelijk-gesproken-taal en derand.be/nl/taalpromotie/tips-duidelijk-geschreven-taal.

Meer informatie over de activiteiten of materialen? Stuur je vraag naar karen.stals@derand.be.