Everything Is Miscellaneous

META Nummer 2022/1

Everything Is Miscellaneous

Geschreven door Piet De Keyser
Gepubliceerd op 24.01.2022

David Weinberger daagde met Everything Is Miscellaneous : The Power of the New Digital Disorder (2007) de bibliothecarissen uit. Hij deed dat op een innemende en meeslepende manier, in een boek dat volgens het recept van populaire Amerikaanse non-fictie geschreven is.

To the librarians 

Het hele boek is opgedragen aan de bibliothecarissen, maar wel om hun duidelijk te maken dat ze zijn blijven steken in een verouderde manier van omgaan met informatie. Weinberger onderscheidt drie manieren van ordenen: fysieke voorwerpen indelen, de metadata erover en de digitale orde. In de fysieke wereld kan elk voorwerp slechts één plaats innemen, de metadata hebben tot doel ons te helpen die zaken terug te vinden. Uiteraard ligt het voorbeeld van een bibliotheek voor de hand: elk boek staat op zijn plaats, bepaald door de classificatie, en de catalogus maakt het vindbaar via de classificatiecode bij de beschrijving van het boek. In de digitale orde hebben de dingen niet één, maar meerdere plaatsen. Die ‘wanorde’ heeft alleen maar positieve kanten: je kunt digitale informatie op vele manieren opzoeken en je kunt naar believen je eigen indeling ervan maken. Je hoeft geen cd’s meer te rangschikken om je favoriete muziek bijeen te brengen: je kunt zoveel speellijsten creëren als je wilt, en als je niet meer weet welke song er door je hoofd speelt, kun je die gemakkelijk terugvinden aan de hand van een stukje van de tekst en zelfs door wat van de melodie te fluiten in een geschikte zoekrobot. In de derde orde is immers alles metadata.

Recept

Hoe je een succesvol non-fictieboek schrijft, weet de publicist Weinberger als geen ander. Hanteer een vlotte stijl, vat moeilijke discussies helder samen, zet twee overbekende voorbeelden tegen elkaar af om je punt te maken, onderbreek de tekst niet met voetnoten en verwijzingen, maar lijst al die dingen achterin op per bladzijde, doorspek alles met anekdotes uit je persoonlijk leven of dat van de figuren over wie je schrijft en werk naar pointes in de vorm van oneliners toe. In het verzinnen van oneliners is Weinberger trouwens een meester: “Classifications make strange bedfellows.”, “The span of expertise is about as long as a shelf in a library.”, “Today’s category easily becomes tomorrow’s embarrassment.”, “It’s like having a Dewey Decimal Classification system written to order.” (over Amazon), “In the digital order, all shelvings are provisional.”, enzovoort.

IMPORTANT

DDC Versus Amazon

In Weinbergers geest zijn (Amerikaanse) bibliotheekcollecties geordend volgens en ontsloten door de Dewey Decimal Classification (DDC) en bestaan hun catalogi uit papieren steekkaartjes. Elk onderwerp heeft in DDC slechts één code en ook de steekkaartjes zijn, net als de boeken zelf, fysieke voorwerpen die dus ook weer slechts één plaats kunnen innemen. Een heel hoofdstuk lang vergelijkt hij DDC met Amazon. Doordat Amazon digitaal is, bevat het veel rijkere metadata: leessuggesties gebaseerd op het koopgedrag van andere klanten en op je eigen eerdere opzoekingen, meerdere manieren om iets te vinden, veel meer uitleg dan ooit op een steekkaart zou passen enzovoort. Alleen is dat geen eerlijke vergelijking: het beeld dat Weinberger van bibliotheken schetst, is een karikatuur. In 2007 gebruikten bibliotheken allang geen steekaartencatalogi meer en een classificatie geldt er nauwelijks als vorm van ontsluiting. In digitale catalogi heb je immers vele manieren om iets te zoeken, je kunt er je eigen leeslijst maken, metadata zijn verrijkt met leessuggesties – niet gebaseerd op koopgedrag, maar op uitleencijfers – je kunt doorklikken naar inhoudstafels of naar digitale versies, enzovoort. Bovendien: Amazon is geen digitale wereld, maar in de eerste plaats een catalogus van fysieke voorwerpen, net zoals een bibliotheekcatalogus dat is.

Kennis als NPOV

Weinbergers tweede stokpaardje is Wikipedia. Op Wikipedia komt kennis op een schijnbaar ongeordende manier tot stand: iedereen kan een bijdrage schrijven, aanpassen en bediscussiëren tot het zogenaamde neutral point of view (NPOV) bereikt is. Kennis is niet meer iets wat absoluut juist en waar is, en gecontroleerd wordt door experten zoals bij de Encyclopaedia Britannica: ze is van iedereen en wordt bereikt in de relativiteit van het NPOV. Toegegeven: in 2007 werd Weinbergers enthousiasme over digitale en sociale media nog niet zo getemperd als het onze nu door fenomenen als fake news, toenemende censuur op sociale media, het alziende oog van de marketing en misbruik door criminelen en door sommige regimes.

Digitale samenvatting

Everything Is Miscellaneous blijft ondanks dat alles een boek dat je gelezen moet hebben, al was het maar omdat er sinds 2007 voortdurend naar verwezen wordt in allerlei vakliteratuur. Wie geen tijd heeft om die 230 bladzijden door te nemen, kan zich misschien behelpen met … een digitale versie op YouTube waarin Weinberger zelf op een al even meeslepende manier in iets minder dan een uur een samenvatting geeft in een aflevering van Talks at Google.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be