Van 21 tot 29 november is het opnieuw Voorleesweek. Iedereen Leest zet dan het belang en het plezier van voorlezen uitgebreid in de kijker. Het thema is dit jaar ouderbetrokkenheid.

Lezers maak je samen 

Met de slogan ‘Lezers maak je samen’ wil Iedereen Leest deze Voorleesweek inzetten op ouderbetrokkenheid. Uit onderzoek blijkt namelijk dat ouders de belangrijkste rol spelen in de leesontwikkeling van hun kind: hun invloed is groter dan die van kinderbegeleiders, leerkrachten, bibliotheekmedewerkers of vrienden.

De kans dat een kind uitgroeit tot lezer wordt vijf keer zo groot als ouders een actieve leesopvoeding toepassen. Ter vergelijking: de invloed van een leerkracht maakt die kans slechts 1,5 keer zo groot, die van vrienden 3,5 keer. De basisschoolleeftijd is hierin trouwens cruciaal.

Het is dus belangrijk om ouders bewust te maken van de invloed die ze hebben en hen te wijzen op hun niet te onderschatten rol in de leesopvoeding. Door voor te lezen, stimuleren ze niet alleen de taalontwikkeling, woordenschat en sociaal-emotionele ontwikkeling van hun kind, ze geven er ook leesplezier mee door.

“Children are made readers on the laps of their parents”, zei auteur Emilie Buchwald ooit. Als bibliotheek kun je ouders ondersteunen en motiveren in die taak. Samen met onder andere leerkrachten en kinderverzorgers maak je deel uit van het netwerk rondom hen.

De rol van de bibliotheek 

Uiteraard richt je je als bibliotheek ook rechtstreeks tot de kinderen: dat is en blijft ontzettend belangrijk. Maar zet zeker ook (extra) initiatieven op touw om ouders te betrekken. Enkele tips:

• Informeer: wanneer je een voorleesmoment of andere activiteit voor kinderen organiseert, vang dan ook de aanwezige ouders goed op. Spreek hen aan, pols – op een open manier – naar de (voor)leescultuur thuis, informeer over de voordelen van voorlezen, toon hun waar ze boeken kunnen vinden voor hun kind, geef hun een rondleiding. Houd het laagdrempelig en persoonlijk. Pas je aanpak aan aan de mensen die je voor je hebt. Op iedereenleest.be vind je tal van artikels over de voordelen van voorlezen, met nuttige tips. Verspreid die gerust via je kanalen.
• Enthousiasmeer: als bibliotheek heb je alle troeven in huis – de boeken én de expertise – om ouders warm te maken voor voorlezen. Toon hun dus vooral hoe fijn voorlezen kan zijn, prikkel hen met de mooiste boeken, zoek samen met hen naar het juiste boek voor hun kind.
• Werk samen: scholen en kinderdagverblijven in je buurt hebben een directe lijn met de ouders. Zij hebben een vertrouwensband met de kinderen, jij hebt de expertise rond lezen en voorlezen: dat is een gouden combinatie. Werk dus zeker actief samen met de school en de kinderopvang, maar ook met andere lokale partners om zo meer ouders te bereiken.
• Organiseer: peil naar de noden van de partners uit je netwerk én naar die van de ouders. Misschien kun je samen met een school een vorming rond voorlezen organiseren voor ouders? Of is er nood aan een activiteit waarbij ze voorleesboekentips krijgen? Misschien willen ze zelf wel eens komen voorlezen, eventueel in andere talen?

Als je ouders warm kunt maken, bereik je uiteindelijk de kinderen. “It takes a village to raise a reader”, en een bibliotheek is een belangrijke plek in dat dorp.

Hoe doe je dat in coronatijden?

Een Voorleesweek organiseren in coronatijden brengt praktische en organisatorische implicaties met zich mee. Het is goed om te weten dat een fysiek voorleesmoment altijd de voorkeur heeft boven een voorleesmoment via een filmpje of op een andere digitale manier.

De mogelijkheid tot interactie, het oogcontact, het gezellige samenzijn: dat zijn allemaal elementen die je verliest als je niet fysiek samenkomt.

Veiligheid en gezondheid gaan boven alles, maar Iedereen Leest raadt wel aan om waar het kan veilige voorleesmomenten te organiseren, waarbij de coronamaatregelen gerespecteerd worden. Ook ouders aanspreken gaat vaak gemakkelijker als ze echt over de vloer komen.

Er zijn tal van creatieve manieren om met de beperkingen om te gaan tijdens de Voorleesweek: je kunt de illustraties van prentenboeken projecteren of een kamishibai (Japans verteltheater) gebruiken, zodat de kinderen op een veilige afstand van de voorlezer kunnen blijven.

Of je kunt buiten een vertelwandeling voor gezinnen organiseren, met voorlezers op verschillende plekken in openlucht – dat kunnen gerust ook ouders zijn. Net in tijden waarin fysiek contact zo beperkt is, wordt de waarde van een contactmoment, zowel voor kinderen als voor ouders, veel groter.

Bron onderzoek: Ouders betrekken bij lezen.