Op 9 mei vond te Brussel een internationale conferentie plaats met als thema Open the Door for Reading: Leesbevordering voor en met kansengroepen gericht op jonge kinderen van 0 tot 6 jaar. Met de steun van Europa zoeken vijf steden — Göteborg (initiatiefnemer en coördinator), Bristol, Turku, Milaan en Brussel — twee jaar lang een antwoord op vragen zoals: Hoe inspireer je ouders van jonge kinderen om thuis met verhalen en boeken aan de slag te gaan? En hoe kun je deze boodschap in het bijzonder overbrengen bij maatschappelijk kwetsbare gezinnen?

Sinds december 2017 delen partners uit verschillende werkomgevingen (voorschoolse organisaties, scholen, welzijnscentra en bibliotheken) uit deze vijf steden hun ervaringen met elkaar. Door het uitwisselen van positieve ervaringen en kennis over leesbevordering bij kwetsbare gezinnen in hun eigen stad willen de partners tot nieuwe leesinzichten en -methodieken komen. Hiervoor gaan ze bij elkaar op bezoek en nemen er deel aan seminaries en workshops. Van 6 tot 9 mei streken ze neer in Brussel in de gebouwen van Kind en Gezin en in oktober sluiten ze af in Milaan.

Leesplezier staat voorop in dit project. De ervaringen en werkmethodes worden verzameld in een handleiding voor de sector (bibliotheken, voorschoolse opvang, kinderopvang, enz.). De doelstelling is om het belang van het lezen en het vertellen te benadrukken en professionals die regelmatig samenwerken met gezinnen bij te staan met handige tips. De finale versie zal beschikbaar zijn in het najaar, zowel digitaal als op papier.

De conferentie in Brussel, georganiseerd door OBiB — dienst ondersteuning Bibliotheken in Brussel van de Vlaamse Gemeenschapscommissie — bereikte een breed scala aan geïnteresseerden uit heel Vlaanderen en Brussel en uit verschillende Europese landen. Hieruit blijkt hoeveel partners er al werken rond deze problematiek en hoe broodnodig een gecoördineerde aanpak hiervan is.

Na een verwelkoming door Stijn Callewaert van OBiB vertelt de directeur-generaal voor educatie, jeugd, sport en cultuur van de EU, Géraldine Libreau over alle initiatieven van de Europese Gemeenschap rond het promoten van leesbevordering en welzijn bij jonge kinderen. Aangezien inclusie en het stedelijk aspect zowel in dit project als in het beleid van de EU van primordiaal belang zijn, werd het als Erasmus+ project erkend. Men hoopt dat de output ervan later uitgerold kan worden in andere Europese steden.

Malin Omland, initiatiefnemer uit Göteborg, benadrukt dat het empoweren van ouders en families door middel van verhalen vertellen en voorlezen een onontbeerlijke stap is om te komen tot meer gelijkheid in de samenleving. Door jonge kinderen voor te lezen ontwikkel je hun woordenschat waardoor ze later beter kunnen lezen en presteren op school. Dit leidt tot een betere job, financiële zekerheid en een sociale upgrade.

Keynote-spreker Amos Van Gelderen, hoogleraar aan de universiteiten van Rotterdam en Amsterdam, benadrukt het belang van de ouderbetrokkenheid. Ouders uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen hebben vaak geen fijne herinneringen aan de school en staan er dus eerder wantrouwig tegenover. Daarom moeten leerkrachten inzicht krijgen in de thuistaal en een positieve wederzijdse relatie opbouwen met de ouders om samen rond voorlezen aan de slag te gaan. In het project Thuis in taal worden leerkrachten een jaar lang bijgeschoold om de kloof te dichten tussen ouders en school. Het project vraagt veel tijd en inzet maar wordt als zeer positief ervaren.
Het voormiddagprogramma wordt afgesloten met een geanimeerd panelgesprek met Sieneke Goorhuis-Brouwer uit Nederland, Elisabeth Mellgren hoogleraar aan de universiteit van Göteborg, Hilde De Smedt van Foyer te Brussel, Sarah Whitehouse van de universiteit van West Engeland in Bristol en moderator Wim Ipers van Centrum Basiseducatie Brusselleer.

Dit alles leverde heel wat stof tot nadenken en de vele deelnemers gebruikten de lunchpauze dan ook gretig om met anderen te discussiëren, te netwerken en ervaringen uit te wisselen.

In de namiddag kon iedereen deelnemen aan twee workshops waarin internationale good practices toegelicht worden. Het Rotterdams project Thuis in taal wordt door drie enthousiaste dames in woord en beeld toegelicht. De bibliotheek speelt er een cruciale rol in maar stapt af van het idee dat iedereen onmiddellijk aan het lezen of voorlezen moet slaan. Werken met en rond boekjes met liedjes, spelletjes en prenten zonder woorden kunnen een eerste opstap vormen naar het vertrouwd worden met boekjes en voorlezen.

Zelfs na deze goed gevulde dag met interessante sprekers en boeiende workshops, konden velen er niet genoeg van krijgen en bleven ze napraten en ideeën uitwisselen met een glaasje in de hand.

In Brussel staat the door to reading niet op een kiertje maar wagenwijd open!