In memoriam Clara Haesaert (1924-2018)

Op 15 september 2018 overleed de 94-jarige dichteres Clara Haesaert. Haesaert was een literaire feministe toen het woord nog moest worden uitgevonden en timmerde vooral in de jaren 1950 en 1960 aan de weg van de schone letteren door het oprichten van een spraakmakend literaire tijdschrift De Meridiaan en een Internationaal Kunstencentrum Taptoe dat de Cobra-beweging en Hugo Claus als plastisch kunstenaar bekend maakte. Als dichteres publiceerde ze vanaf haar debuutbundel De overkant (1952) regelmatig nieuw neoklassiek werk tot ze in de jaren 1970 vooral als literaire netwerkster haar invloed van letterenambtenaar aanwendde om schrijvers en jeugdliteratuur te stimuleren en te promoten.

In 1973 werd Haesaert adjunct-adviseur Lectuurvoorziening bij de Dienst Openbaar Bibliotheekwerk. Ze maakte in 1977 een brochure waarin ze de werking van ‘haar’ dienst Openbaar Bibliotheekwerk presenteerde. Toen ik haar in 2002 voor Knack interviewde kwam ze terug op haar pionierswerk voor het Vlaamse bibliotheekwezen en hamerde ze op het belang van continuïteit in het culturele beleid: “Wordt het niet tijd om het hele plaatje van infrastructuur tot onderwijs eens te herbekijken? Nu blijft het te veel bij een leesclubje hier en een spectaculair evenementje daar en wordt de link met de creativiteit van de gebruiker of de lezer te weinig gelegd.” Ze had het er ook moeilijk mee dat haar levenslang werk voor meer leesbevordering maar mondjesmaat resultaat opleverde en maakte zich sterk dat er een veel grotere samenwerking tussen onderwijs en cultuur in het algemeen en bibliotheekwezen in het bijzonder nodig was. Ondertussen heeft haar visie wortel geschoten en zijn de jeugdbibliotheken, waar ze altijd voor geijverd heeft, samen met haar inzet voor de jeugdliteratuur een certitude in het Vlaamse bibliotheeklandschap.

Frank Hellemans (docent Thomas More Hogeschool en literatuurcriticus)