Laurent Meese is hoofdbibliothecaris van het Museum voor Natuurwetenschappen (KBIN) in Brussel. Hij is nauw betrokken bij digitaliseringsprojecten, maar leest het liefst papieren boeken. Onder het alter ego Bibman is hij sinds 2005 actief als biblioblogger.

De kleine besognes in het leven van een bibliothecaris. Soms moet ik de neiging onderdrukken om op de trein luidruchtige mensen tot stilte aan te manen. Het zal wel beroepsmisvorming zijn. De stilte is tegenwoordig een zeldzaam goed geworden. Zelfs tijdens een wandeling in het park ervaar je geluidsoverlast. Het is er met de mobieltjes niet beter op geworden. Die irritante ringtones lijken rechtstreeks van HelsLawaaidotcom te komen. De vogels uit het park moeten steeds luider zingen om dit nog te kunnen overstemmen. Gelukkig is er nog de stilte in onze leeszaal. Het werd daar zelfs heel erg stil toen ik de collega’s meedeelde dat we tien procent op onze abonnementen moesten besparen in 2016. Met de gebruikersstatistieken als hulpmiddel en met pijn in het hart analyseerden we ons tijdschriftenaanbod. Titels die we nu schrappen, kunnen we in betere budgettaire tijden opnieuw aanschaffen, probeerde ik nog. Ik werd asgrauw van mijn eigen loze woorden. Veel wetenschappelijke tijdschriften zullen hoe dan ook een natuurlijke dood sterven door gebrek aan betalende abonnementen. Maar alles komt uiteindelijk terug, zoals vinyl. Ik voorspel een comeback van het papieren tijdschrift in 2040. Aan de snelheid waarmee tegenwoordig preprints digitaal gedeeld worden valt ondertussen niet te tornen. Het zijn artikels die meestal pas maanden later op papier verschijnen. Er zijn al websites die een post-publication peer-review opgezet hebben. Zo is er het online tijdschrift F1000 Research dat papers online plaatst. Het principe van publicatie van wetenschappelijk onderzoek in traditionele tijdschriften en de impactfactor als absolute standaard zullen langzaam afbrokkelen. Publicatie via het web en open source zijn de sleutelwoorden van de toekomst. Maar daarmee was ik nog niet klaar met mijn vernieuwingslijst van de lopende abonnementen. Met gemengde gevoelens trok ik huiswaarts. Toeterende wagens verwelkomden mij en op de straathoek stond een muzikant die een ongelooflijk vals geluid uit zijn viool wist te halen. In de metro trakteerde een accordeonspeler mij op een jolige versie van la Bamba. Ik veranderde snel van wagon. Blijkbaar ben ik niet de enige die naar stilte verlangt. Op de radio werd een compositie van John Cage gespeeld. Deze radiostilte leverde meteen een twitterstorm van reacties op. Exact 4 minuten en 33 seconden bleef het stil. Dat is meer dan ik had durven verhopen.