Over het slopen van heilige huisjes

META Nummer 2013/7

Over het slopen van heilige huisjes

Geschreven door Noël Geirnaert
Gepubliceerd op 01.10.2013
Noël Geirnaert is hoofdarchivaris van het Brugse Stadsarchief. Noël is al jarenlang actief in de VVBAD, als bestuurslid van de sectie AHD, als lid van de Raad van Bestuur, en last but not least als lid van de redactie van META , tijdschrift voor bibliotheek & archief. Eerder bewees hij zijn kunnen al bij Bibliotheek- & archiefgids.
Noël Geirnaert De vader van een vriend van me was een befaamd kunstenaar. Maar zoals veel kunstenaars was hij ook zeer eigenzinnig en begiftigd met een uitermate slecht karakter. Zijn kinderen waren al jaren niet meer welkom en hij stond zeer weigerachtig tegenover contact met zijn familie. Hij werd als kunstenaar echter zeer gewaardeerd en hij beschikte over een uitgebreide relatiekring. Daardoor kreeg hij het voor mekaar dat zijn kunstenaarswoning met ruime tuin volledig werd beschermd: huis, tuin en interieur werden onder een stolp gezet, je mocht er zelfs geen schrijfmachine verplaatsen, laat staan weggooien. Zijn kinderen waren nooit betrokken bij het dossier. Meer zelfs: ze verdachten hun vader ervan de hele zaak op touw te hebben gezet om hen ook na zijn dood te kunnen dwarsbomen. Na zijn dood bleef het huis dan ook onbewoond, want volslagen onverkoopbaar. Na korte tijd werd het terrein een verwaarloosde wildernis, waar wilde plantengroei de kunstwerken in de tuin volledig overwoekerde en het huis geteisterd werd door vochtproblemen en verkrotting. Mijn vriend en zijn familie bleven nochtans niet bij de pakken zitten: ze zochten een passende bestemming voor de aanwezige kunstwerken, en — niet onbelangrijk — het volledige en goed bewaarde kunstenaarsarchief werd uit het huis gehaald en aan het KADOC toevertrouwd. Daarvoor moesten ze wel de wettelijke bepalingen met voeten treden, maar ondertussen was mijn vriend ook een procedure gestart om het beschermingsbesluit ongedaan te maken. Hij beschikte over stevige juridische argumenten, ook dankzij onderzoek van een aantal bouwdossiers in het stedelijk archief. Na een jarenlange procedure kregen de kinderen van de kunstenaar genoegdoening: de bescherming werd opgeheven. Het huis is gesloopt, en van het terrein zijn bouwrijpe kavels gemaakt. Zijn deze mensen nu cultuurbarbaren zonder respect voor het werk van hun vader? De afbraak van het huis is in alle stilte voltrokken, geen enkele journalist, kunstminnaar of actiegroep vond het nodig om protest aan te tekenen. Het was dan ook duidelijk dat de instandhouding op geen enkele manier bijdroeg tot de waardering voor het werk van de kunstenaar in kwestie. Zijn nakomelingen hebben met veel respect een bestemming gezocht voor de overgebleven kunstwerken en het archief ter beschikking gesteld voor kunsthistorisch onderzoek. Naar aanleiding van de heisa rond het huis van Herman Teirlinck, schoot deze zaak me weer te binnen: sommige cultuurminnaars lijken me al te zeer behept met materiële overblijfsels, die eigenlijk niets bijdragen tot de waardering of de instandhouding van het werk van de kunstenaar, integendeel.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be