De erfgoedcel van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) ontwikkelt de Erfgoedbank Brussel, die een digitale toekomst garandeert voor het waardevolle zwerfgoed in Brussel. Voor de uitbouw ervan werkt de VGC-erfgoedcel samen met een hele reeks lokale partners: bibliotheken, gemeenschapscentra, cultuurbeleidscoördinatoren en heemkundige kringen.
Niet alleen professionele erfgoedinstellingen beschikken over waardevol cultureel erfgoed. Ook bij vrijwillige erfgoedorganisaties, bij kleine lokale verenigingen en bij particulieren thuis is heel wat waardevol erfgoed te vinden: foto’s, brieven, postkaarten, affiches, filmpjes, doodsprentjes en noem maar op. Dit particuliere erfgoed vormt het (informele) geheugen van gemeentes of regio’s, en hun evolutie. Daarom is het belangrijk dat dit ‘zwerfgoed’ bewaard wordt voor de toekomst. En dat kan vanaf binnenkort dankzij de Erfgoedbank Brussel. In Vlaanderen bestaan al verschillende erfgoed- en beeldbanken. De initiatiefnemers ervan streven zo een integraal en complementair cultureel-erfgoedbeleid na. Het uitgangspunt is altijd hetzelfde: omdat ‘zwerfgoed’ hoofdzakelijk bij particulieren of bij lokale verenigingen bewaard wordt, is het bijzonder kwetsbaar. Ook in Brussel worden collecties bedreigd door onder meer slechte bewaring, het opruimen van zolders en kelders, overlijden, verhuis, verkoop van verzamelingen of het stopzetten van activiteiten.
De erfgoedcel wil samen met die partners vrijwilligers mobiliseren om het particuliere erfgoed te verzamelen, te digitaliseren en online beschikbaar te maken voor een breed publiek. Want er is massaal veel particulier erfgoed, alleen is het vaak weinig bekend. Op die manier wil de erfgoedcel werken aan een breed draagvlak voor cultureel erfgoed en het beheer ervan verbeteren. De Erfgoedbank bestaat uit twee delen: een databank met een collectiebeheersysteem en een ontsluitingsportaal in de vorm van een website. De databank is volledig webbased. Op die manier kunnen vrijwilligers gegevens invoeren en bewerken, op voorwaarde dat ze internettoegang hebben. Gebruiksvriendelijkheid en laagdrempeligheid staan voorop. Uiteraard wordt er ook rekening gehouden met de gangbare beschrijvingsstandaarden en de duurzaamheid van de data.
Via de website kan het brede publiek dan een stukje vervlogen Brussel herontdekken. Tegelijk worden Brusselaars opgeroepen en aangemoedigd om hun eigen verhaal te vertellen aan de hand van het materiaal op de website. De focus bij de Brusselse Erfgoedbank wordt zo gelegd op participatie van het publiek en het vertellen van een eigen verhaal dat leeft rond het verzamelde erfgoed. Het resultaat ziet u in de loop van 2014 op www.erfgoedbrussel.be.
Katrijn Meirlaen, Erfgoed Brussel