Paul Wouters is bibliothecaris van de Turnhoutse openbare bibliotheek. Door een sectorgenoot “een angel in de broek van de zelfgenoegzame navelstaarder” genoemd maar hij vindt dat te veel eer voor een eenvoudige Kempenzoon..

Het fenomeen winkelconcept is in Nederlandse bibliotheken veel sterker doorgedrongen dan in de Vlaamse, maar ook bij ons kent het opgang. Daarbij gaat het vaak om een strijd tussen het Groningse en het Overijsselse model. Het resultaat is, met uitzondering van de uiterlijke kenmerken, meestal hetzelfde: de bezoeker wordt geconfronteerd met behoorlijk uniforme eenheidsworst wat betreft presentatie en collectie. Is daar iets mis mee? Blijkbaar niet, want bibliotheken die overstappen op het retailconcept kunnen daarna mooie cijfers voorleggen en hun klanten blijken best tevreden. Alleen, hoe ver draagt dit succesverhaal? De hedendaagse gebruiker (ook buiten de bib) is erg wispelturig en nieuwsbelust en de vraag kan en mag gesteld worden hoe lang we hem of haar kunnen blijven binden met louter deze ingreep. Kunnen wij als bibliotheken het aan om, zoals de winkels waaraan wij ons spiegelen, op regelmatige basis het ene concept bij het grofvuil te zetten om het in te ruilen tegen een nieuw commercieel succesverhaal? Of nemen we reeds van bij de start afstand van een van de pijlers van dit retailconcept omdat we weten dat het financieel niet haalbaar is? En wat dan na enkele jaren? Ik wil zeker niet pleiten voor een terugkeer naar de eilandmentaliteit met de bibliothecaris als heer en meester over zijn kleine koninkrijkje. Er valt zonder meer heel wat winst te rapen met doorgedreven samenwerking o.a. op het vlak van collectiebeleid en -vorming, ja zelfs op het terrein van netwerkvorming (al moet daar nog een hele kwalitatieve weg worden afgelegd). En we kunnen inderdaad heel wat leren van de manier waarop commerciele partijen hun waren aan de man brengen. Maar of deze beweging moet leiden tot de creatie van een eenvormig bibliotheekconcept durf ik betwijfelen. Ligt niet net onze rijkdom in de unieke wijze waarop elke bibliotheek haar opdracht vertaalt naar de gebruiker? Dat we in de backoffice streven naar uniformisering, takenclustering en verregaande afspraken over samenwerking ondersteun ik ten volle, tot meerdere eer en glorie van onze klanten. Maar bezoekers zijn even zeer gecharmeerd door het unieke verhaal dat hun bibliotheek hen aanbiedt. Een systeem van certificatie zou er voor kunnen zorgen dat kwaliteit gegarandeerd blijft.