Steeds vaker wordt beroep gedaan op IT voor onderzoeksprojecten, de samenwerking is echter niet enkel beperkt tot opslag en databases. Terwijl de meeste mensen bij het concept Digital Humanities denken aan het semantisch koppelen (Linked Data) en het bevragen van grote datasets, ligt voor onderzoekers vaak de nadruk op het consulteren van de digitale kopieën van het originele object. Zeker in de studie van manuscripten worden gespecialiseerde viewers dus steeds belangrijker. Onderzoekers willen de digitale kopieën kunnen raadplegen tot het grootste detail, folio’s van verschillende boeken naast elkaar kunnen openen voor vergelijkend onderzoek, de werken kunnen annoteren en transcriberen, en in vele gevallen (hun werk) ook beschermen tegen illegale download.

In dit kader ging LIBIS (KU Leuven) in samenwerking met de Alamire Foundation in 2014 van start met een door de Herculesstichting gefinancierd infrastructuurproject. Naast de ontwikkeling van een onderzoeksdatabase en aandacht voor de langetermijnbewaring van de door Alamire Foundation gedigitaliseerde manuscripten (waaronder nooit eerder gedigitaliseerde topwerken uit de Bibliotheek van het Vaticaan), was de ontwikkeling van een gespecialiseerde manuscriptviewer die voldeed aan de noden van de onderzoeksgroep van het grootste belang voor het succes van het project. De viewer zal in de loop van 2015 ook in gebruik genomen worden door de Lectio onderzoeksgroep (project Collegedictaten) en hij zal in de toekomst ter beschikking worden gesteld in verschillende Universiteitsbibliotheek-gerelateerde projecten van de KU Leuven. Het gebruik van de viewer door andere onderzoeksgroepen is namelijk noodzakelijk voor het overleven en de toekomstgerichte ontwikkeling ervan. De investeringen ervan kunnen niet door één enkele onderzoeksgroep gedragen worden. Zeker wanneer de projectfinanciering afloopt, moeten de investeringen gewaarborgd kunnen blijven.

Tijdens deze presentatie wordt dieper ingegaan op de noden van de onderzoeksgroepen en andere belanghebbenden, de keuze van het International Image Interoperability Framework (IIIF) voor de ontwikkeling van de viewer, en de huidige mogelijkheden en de geplande ontwikkelingen.

CV

Roxanne Wyns studeerde Kunstgeschiedenis en Archeologie aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Als Business consultant bij LIBIS, KU Leuven begeleidt ze partners bij het opzetten en realiseren van hun digitaliseringsproject. Ze is actief in verschillende nationale en Europese Best practice projecten als expert in data management, standaarden en data interoperabiliteit. In deze projecten werkt ze samen met onderzoekers en culturele instellingen aan de uitbouw van een digitale strategie en de ontwikkeling van nieuwe tools voor o.a. onderzoek, user engagement, virtual storytelling, lange-termijn bewaring en research data management. Het betreft hier vaak data uit bibliotheken, archieven, erfgoedinstellingen waarop bijkomend onderzoek gedaan wordt, waarvan de resultaten op lange-termijn moeten bewaard worden en die men al dan niet naar een breed publiek wenst te ontsluiten.