Op donderdag 16 maart lichtten de communicatieverantwoordelijken van Archief Gent (Casper De Koker), CAVA (Jolien Van Leuven)
en het Rijksarchief (Geertje Elaut) hun communicatiestrategie toe. Heb jij nog enkele tips nodig rond sociale media? Bijvoorbeeld om je dienst in de kijker te zetten tijdens Internationale Archiefdag (IAD) op 9 juni? Veerle Vandeputte (Liberas) bundelde enkele handige tips die aan bod kwamen:

Archief Gent

• Belicht vooral het probleem rond de communicatie om specifieke doelgroepen te bereiken, in dit geval waren dat de leerkrachten voor het educatief project Content voor je klas (gelanceerd in het kader van Erfgoedklasbakken tijdens de Erfgoedweek 2022). Ondanks intensieve voorbereidingen waren er slechts vier inschrijvingen.
• Doe onderzoek naar de kanalen om de – huidige en toekomstige – leerkrachten te bereiken.
• Stel een communicatieplan op met gebruik van onder meer sociale media en communicatiekanalen van de Stad Gent.
• Dat werpt vruchten af, want ondertussen zijn er veel meer inschrijvingen.
• Het vergt wel heel veel inzet en een voortdurende herhaling van je boodschap (wat bij jezelf het gevoel geeft dat 'je plaat blijft hangen', maar het is noodzakelijk).
• Archief Gent heeft wel een eigen Facebookpagina, maar geen eigen website (een groot deel van de communicatie verloopt via de algemene kanalen van de Stad Gent, en met het logo).

CAVA

• De communicatiestrategie van CAVA is niet zo simpel door drie grote doelgroepen (die elkaar ook overlappen):
  • Vrije Universiteit Brussel (VUB)-publiek (academici + studenten)
  • Vrijzinnige gemeenschap
  • Erfgoedgemeenschap
• Die verschillende doelgroepen vergen een andere aanpak, een andere content, een andere schrijfstijl en andere kanalen.
• De meest gebruikte kanalen zijn sociale media en de interne kanalen van de VUB.
• In feite is er altijd een soort ‘dubbele communicatie’ naar het publiek, in de zin van: “wij kunnen jullie iets aanbieden, maar eigenlijk willen we ook iets van jullie [we willen jullie archief]”
• Frequentie: ca. 2,5 post per week op elk kanaal (behalve LinkedIn).
• Facebook en Instagram overlappen vaak, het is in de realiteit niet zo eenvoudig om in te vullen met elk eigen content (ook het gangbare cliché dat Facebook voor ouderen is en Instagram voor jongeren, klopt in de praktijk niet).

Rijksarchief in België

• Bestaat uit Rijksarchief en CegeSoma. CegeSoma blijft een eigen merk, met eigen communicatie(kanalen). Hier wordt gefocust op de communicatie van het Rijksarchief.
• Het Rijksarchief beperkt het aantal gebruikte kanalen: focust zich enkel op de website, nieuwsbrief, Facebook en YouTube.
• Op YouTube staan onder meer tutorialfilmpjes over bijvoorbeeld de werkwijze om iets op te zoeken. Die zijn wel reeds enkele jaren oud, en kunnen een opfrissing gebruiken, maar dergelijke filmpjes opnemen, is zeer arbeidsintensief.
• Het Rijksarchief werkt generiek, naar een algemeen publiek. Het blijkt moeilijk om zich naar specifieke doelgroepen te richten, het is arbeidsintensief en geeft zelden het verhoopte resultaat.
• Berichten worden laagdrempelig gehouden, vooral verhalend en vooral over mensen.
• Er wordt niet betaald om een ruimere verspreiding te bekomen.
• Beknopte posts blijken het minder goed te doen (in tegenspraak tot de algemeen geldende boodschap dat mensen afhaken bij langere teksten): hun publiek heeft graag de context, het verhaal.
• Momenteel wordt gewerkt aan een vernieuwingsproces, met een nieuw logo, nieuwe website enzovoort. Wordt binnen afzienbare tijd gelanceerd.

Gemeenschappelijke elementen

• Gebruik van sociale media is nooit het doel, maar een middel om content uit het archief, de website, de instelling enzovoort bekend te maken. Daarbij hoort ook altijd gerelateerde content met/over de doelgroepen.
• 'Al doende leert men.' Het is het best om dingen uit te proberen en zo te ontdekken wat werkt en wat niet.
• Het is niet altijd te achterhalen waarom een bericht het niet goed doet: het verkeerde moment op de dag/in de week, een foto die niet aanslaat enzovoort. Als je even niet gepost hebt, kan het eerstvolgende bericht zeer goed werken (maar soms ook niet). Het kan ook helpen om de collega’s te vragen om een bericht te liken, commentaar te geven en dergelijke om zo een bericht te laten oppikken door het algoritme.
• Als je veel content tegelijk hebt, is het toch beter om die te proberen spreiden, eerder dan bijvoorbeeld in één week elke dag te posten, en dan twee of drie weken niets.
• Tip voor als er minder content is: gebruikmaken van ‘top topicals’ (bijvoorbeeld (inter)nationale dag van dit of dat, feestdagen en dergelijke), waarbij ook verwezen werd naar de kalender van I Like Media.
• Vraag over inclusie: veel archiefinstellingen bewaren vooral ‘witte, mannelijke archieven’. Hoe maak je bijvoorbeeld mensen met een migratieachtergrond warm voor ons erfgoed? Een goed begin is al om bewust om te gaan met deze problematiek en een goede afweging te maken over formulering, woordgebruik, keuze van foto’s enzovoort. Ook context schetsen is belangrijk.