Een dorpsbibliotheek werkt mee aan een inclusieve verbinding op het platteland

Heel wat gemeenten kozen er de voorbije jaren voor om bibliotheken in dorpen af te bouwen en te centraliseren. In Poperinge kiezen ze net bewust voor het behouden van een decentrale werking. Ook de bibliotheek in een klein dorp kan immers bijdragen tot de leefbaarheid en sociale cohesie van de lokale gemeenschap op het platteland. Dat bewijzen vandaag de nieuwe Dorpspunten en Buurtsalons die respectievelijk De Lovie vzw, sociale organisatie voor mensen met een beperking, en het stadsbestuur van Poperinge in de Westhoek realiseren. We gingen op bezoek in het Dorpspunt-Buurtsalon van Krombeke, dat in het najaar van 2021 nog maar pas de deuren opende.

Jolien Mahieu werkt als teamcoach van de Dorpspunten voor De Lovie vzw. Regelmatig is ze ook actief in het nieuwe Dorpspunt: “Onze organisatie wil met deze initiatieven, die nu al in vier dorpen in de Westhoek bestaan, twee problematieken van het platteland aanpakken. Dat van het wegvallen van winkels en andere dienstverlening en verder de vereenzaming van veel bewoners. Vandaar deze investering in warme en zorgzame buurten in dorpen. De Dorpspunten zijn bedoeld als een ontmoetingsplaats met diverse dienstverlening, waaronder een bibliotheek, kinderopvang, horecagelegenheid en zelfs een buurtwinkel met producten van lokale producenten. Later komt er zelfs nog fietsverhuur bij, alsook een aanbod van het Mobiele Dienstencentrum van de stad.

Het Dorpspunt staat zo ten dienste van en werkt samen met het dorp. Het is een soort zorg op maat, waarmee we lokale mensen met elkaar willen verbinden.”

Alleen maar bonussen

In het Buurtsalon Krombeke zijn afwisselend Isabelle George en Sofie Lambrecht aanwezig. Zij begeleiden de medewerkers (personen die ondersteund worden door De Lovie vzw) in hun dienstverlening aan het publiek: “Voor de bibliotheekwerking kregen we vanuit de hoofdbibliotheek in Poperinge een basisopleiding in het Wise-systeem. Onze medewerkers helpen daarbij met eenvoudige handelingen zoals boeken aanvaarden, inscannen en wegzetten. Het is voor iedereen wennen, omdat het nog nieuw is, maar naar ons gevoel loopt het al goed. Het is nu al een echte bonus voor het samenhorigheidsgevoel van het dorp. Ook voor de dorpsbibliotheek in dit vernieuwde gebouw is er een plus, want we telden toch al redelijk wat nieuwe inschrijvingen. De dorpsbibliotheek is door de inkanteling in het Dorpspunt veel ruimer open dan vroeger. Ook de lokale school is erg positief. We kregen al verschillende klassen op bezoek”, zegt Isabelle. 

Een van de medewerkers van dienst heet Rudy Cayseele: “Ik heb mij kandidaat gesteld om hier te helpen. Ik lees zelf graag. Deze morgen bracht ik nog een Aspe-boek binnen. Ik vind het plezierig om hier te werken. Aan elk kind geef ik een snoepje”, aldus Rudy. “Ik bedien de mensen graag”, zegt zijn vriend Patrick Vandommele, die erbij is komen staan.

Bezoekers reageren

Tijdens ons bezoek druppelen enkele bezoekers binnen. Een van hen is een wat oudere man, die meteen een koffie bestelt: “Ik ben eigenlijk een Provenaar, dus uit het dorp hiernaast, waar ik ook klant ben bij de bibliotheek. Toch kom ik ook graag naar dit Buurtsalon. Ik lees hier weleens de krant, maar praat toch vooral met de medewerkers van De Lovie vzw. Voor mij is het een leuk contact. En ik heb toch tijd, want ik ben gepensioneerd.”

Even later komt een dame langs met haar kleinkind. In het bibliotheekgedeelte van het Buurtsalon hoor ik haar vragen: “Gaan we UNO spelen?” Ze getuigt over de ontdekking die het Buurtsalon voor haar is: “Ik ben een nieuwe inwoner van Krombeke. Tot voor kort werkte ik nog als landbouwster in buurgemeente Vleteren, waar ik ook de bibliotheek bezocht. Nu kom ik graag naar dit Buurtsalon: de korteketenproducten vind ik top en als Augustje of zijn broertje op bezoek is, kom ik graag een boek of spel lenen. Met het aanbod in deze dorpsbibliotheek moet ik me nog wel wat vertrouwd maken. Maar het komt zeker goed: ik heb hier aangename babbels en leer volop nieuwe mensen kennen.”

En begeleidster Isabelle somt nog meer positieve contacten op die het Dorpspunt in Krombeke bewerkstelligt: een inwoonster die zich vrijwillig kandidaat stelde om er op zondagmorgen de pistolets van de warme bakker uit een buurgemeente aan de vrouw of man te brengen – “al 25 klanten!” - , een ouder koppel dat graag langskomt, omdat een van hen hulpbehoevend is en de partner dan even zijn geliefde in een zorgzame omgeving kan achterlaten om met andere mensen te praten.

Rond leefbaarheid

Schepen van Cultuur Loes Vandromme van de stad Poperinge vertelt over het Buurtsalon Krombeke: “Het schepencollege wil dat de Poperingse dorpen levendige en aantrekkelijke woonkernen blijven. Voor de invulling van het Buurtsalon hebben we met de noden en de voorstellen van de inwoners zelf rekening gehouden, om zo het gemeenschapsleven in Krombeke te versterken. Na Roesbrugge en Watou is dit het derde Buurtsalon in de stad. We plannen er zelf nog in de overige deelgemeenten. Typisch voor Krombeke is dat het geen bakker, slager of kruidenierswinkel meer heeft. Daarom zijn wij een intensieve samenwerking aangegaan met De Lovie vzw. Het hele project is mee mogelijk gemaakt door Europese Interreg-middelen (Transmobil en Haire), Vlaamse en West-Vlaamse steun.

Dankzij de samenwerking tussen het Dorpspunt en stadsdiensten zoals het Mobiele Dienstencentrum, de bibliotheek, de dienst cultuur en de dienst mobiliteit, worden heel wat diensten toegankelijker in het dorp. Het Mobiele Dienstencentrum zorgt er voor een buurtgerichte werking. Het is de bedoeling om in samenwerking met De Lovie vzw, lokale verenigingen en Krombekenaars zelf buurtactiviteiten op te zetten. Ook de bibliotheek is hierbij betrokken. Samen met het dienstencentrum organiseert de bibliotheek digitale workshops en een-op-een digitale hulp onder de noemer Kuj eki help’n, ook in de dorpen. Het Buurtsalon draagt zo bij aan de leefbaarheid van het dorp.”