Ook het voorbije jaar vonden de inwoners van Herselt vlot hun weg naar de bibliotheek. Enerzijds kwam er meer tijd vrij om te lezen, anderzijds bleef de bibliotheek haar dienstverlening verderzetten. De vraag naar literaire klassiekers bleek zelfs toe te nemen. Als bibliotheekmedewerkers vinden wij het bovendien belangrijk lezers te kunnen verwelkomen voor meer dan boeken alleen. Literatuur blijft daarbij steeds het uitgangspunt. Zo konden we ook in 2020 een brede waaier aan activiteiten aanbieden, voornamelijk in het kader van het Elsschotjaar en allemaal op een coronaveilige manier.

Waarom Elsschot? 

In 2020 was het zestig jaar geleden dat Alfons De Ridder, alias Willem Elsschot, overleed. Gedurende zijn hele leven verbleef hij geregeld bij zijn familie in Blauberg, een deeldorp van Herselt. Hij ontleende zelfs zijn pseudoniem ‘Elsschot’ aan het natuurgebied Helschot in de gemeente, en het leven in het dorp Blauberg inspireerde hem bij het schrijven van meerdere werken. Elsschots band met Herselt vormde dus een dankbare invulling om onze visie als actieve bibliotheek in de praktijk te brengen.

Een gevarieerd aanbod 

Een werkgroep werd in het leven geroepen. Geïnteresseerde inwoners, bibliotheekmedewerkers en de voorzitter van het Willem Elsschot Genootschap (WEG), Cyriel Van Tilborgh, werkten samen een breed programma uit met activiteiten, zoals een overzichtstentoonstelling die geopend werd in aanwezigheid van Jan Maniewski (de kleinzoon van Elsschot), een literaire wandeling door de bossen van Blauberg, een lezing over het leven en werk van Elsschot en een panelgesprek met Elsschotliefhebbers zoals acteur Michaël Pas, Assita Kanko en emeritus professor Marcel De Smedt.

Bovendien gaf de gemeente Herselt in samenwerking met het WEG het achtergrondboek Strijd in het dorp uit, met bijdragen van Elsschotkenners zoals Marcel De Smedt. In juli van dit jaar staat er nog een openluchtvertoning van de film Lijmen/Het Been op het programma. Deze verfilming door regisseur Robbe De Hert wordt algemeen beschouwd als de beste verfilming van Elsschots’ werk. Acteur Koen De Bouw, die in de film de rol van Frans Laarmans vertolkt, zal de vertoning in Herselt inleiden.

Samenwerking met Willem Elsschot Genootschap 

Het WEG is een literaire vereniging die Elsschotliefhebbers uit Vlaanderen en Nederland samenbrengt dankzij onder andere de nieuwsbrief Achter de Schermen en een benefietdiner waarop telkens meer dan vijfhonderd gasten verwelkomd worden. De voorzitter van het WEG, Cyriel Van Tilborgh, verwoordt de samenwerking met de bibliotheek en de vrijetijdsdiensten van Herselt als volgt: “De samenwerking met de gemeente Herselt verliep voorbeeldig en zorgt voor een opmerkelijke uitstraling van de gemeente naar een breed publiek toe. De grote verscheidenheid aan initiatieven zal haar effect niet missen. Het is een voorbeeld van hoe ook literatuur een prachtige hefboom kan worden om de gemeente en haar beroemde bezoeker Willem Elsschot op een originele en gevarieerde manier in de kijker te plaatsen.”

Coronaveilig activiteiten organiseren 

Ondanks de pandemie werd de bibliotheek van Herselt geen enkele dag gesloten. Na het uitvaardigen van de federale maatregelen hadden we snel een plan van aanpak klaar om onze lezers blijvend de kans te geven boeken te kunnen lenen. Vanaf de eerste dag werd er op afspraak gewerkt: bibliotheekleden konden telefonisch, via mail of via het bestelformulier op de bibliotheekwebsite hun gekozen titels doorgeven aan de medewerkers. Die boeken werden dan klaargelegd om op het afgesproken uur opgehaald te worden.

Vanaf juni mochten de lezers opnieuw zelf de boeken uit de collectie komen kiezen, weliswaar met inachtneming van de nodige veiligheidsmaatregelen. Ze waardeerden dat duidelijk en hun appreciatie motiveerde ons tot het uitwerken van een draaiboek om ook de geplande activiteiten te laten plaatsvinden. We waren het Elsschotjaar in januari 2020 immers goed begonnen met de literaire vernissage en de overzichtstentoonstelling.

Dankzij ons draaiboek en het COVID Event Risk Model (CERM) van de Vlaamse overheid konden we ook de openluchtfilmvoorstelling, het literaire panelgesprek in de bibliotheek zelf en een lezing door Rudi Vranckx in samenwerking met Neos Herselt organiseren. De aanwezigen dienden zich vooraf in te schrijven en kregen een zitplaats in hun bubbel toegewezen. De voorbije jaren mochten we in onze bibliotheek onder andere Bart Moeyaert, Alicja Gescinska, Dirk Draulans, Alain Remue, Hendrik Vos en professor Johan Swinnen verwelkomen. Hun lezingen en interactie met het publiek werden altijd afgesloten met een gezellige babbel en een glaasje. Dat was in 2020 helaas niet het geval, maar de aanwezigen waren steeds tevreden dat ze in veilige omstandigheden aan cultuurbeleving konden doen.

Frisse ideeën 

Om de trouwe bibliotheekbezoekers te belonen en zoveel mogelijk mensen aan te zetten tot het lezen van de roman De Verlossing, die precies honderd jaar geleden gepubliceerd werd, besliste de bibliotheek, in samenwerking met de gemeente Herselt, een boekenketting op de starten. Tweehonderd lezers ontvingen in maart 2021 een exemplaar van deze roman en van het achtergrondboek Strijd in het dorp. Na het lezen ervan geven zij deze twee boeken op hun beurt door aan iemand in wie zij wel een toekomstige Elsschotliefhebber zien. De boekenjagers pikten dat idee inmiddels op en zorgen mee voor de uitbreiding van deze leesketting.

 Ook de kinderen zullen kunnen kennismaken met Willem Elsschot en zijn werk. Volgend schooljaar krijgen de klassen uit de derde graad van de Herseltse basisscholen immers bezoek van enkele leden van de werkgroep. Zij werkten een educatief pakket op maat uit. Om iedereen te laten genieten van de romans van Elsschot zal de bibliotheek de nog te verschijnen luisterboeken in haar collectie opnemen. Een vrijwilliger werkte bovendien een podcast uit over Elsschot en Blauberg, die ook te beluisteren zal zijn in de bibliotheek.

We zijn ervan overtuigd dat we nog meer inwoners, lezers en Elsschotfans zullen bereiken en kijken al uit naar onze volgende activiteiten. En dat dankzij de enthousiaste inzet van alle vrijwilligers en bibliotheekmedewerkers.