Iedereen kent wel Google Ngram Viewer: een leuke tool om de frequentie van woorden in kaart te brengen. Vaak leuk, soms leerzaam. Maar wanneer we het over data mining hebben, is er natuurlijk veel meer mogelijk. En hoeveel interessanter zou het niet zijn als we teksten van eigen bodem aan een onderzoek zouden kunnen onderwerpen?
KBR, de Koninklijke Bibliotheek, gaat de uitdaging aan. KBR houdt een nieuwe dienst boven het doopvont: het KBR Digital Research Lab. Dat ‘bibliotheeklaboratorium’ zal volledig in het teken staan van onderzoek op basis van text en data mining.
De bronnen voor dat onderzoek zijn zowel de gedigitaliseerde als de born-digital collecties van KBR zelf: unieke, meertalige en diverse bronnen. Het KBR Digital Research Lab zal deze bronnen mee helpen ontsluiten en toegankelijk maken, zodat het (her)gebruik ervan voor onderzoek mogelijk wordt.
De digitale bronnen, de data en de metadata van de collecties van KBR worden zo een boeiende én bruikbare bron voor onderzoek.
Het Digital Research Lab wil niet enkel de samenwerking stimuleren tussen de verschillende afdelingen van KBR die bezig zijn met onderzoek naar tekst, het wil ook een brug bouwen naar de academische wereld, de verschillende instellingen voor cultureel erfgoed én naar het grotere publiek.
Om dat te realiseren bouwt het Digital Research Lab een samenwerking uit met het Ghent Centre for Digital Humanities (GhentCDH) van de UGent. De focus zal hierbij liggen op de ontwikkeling van digitale onderzoeksmethoden, het verstrekken van deskundig advies over de beschikbare digitale hulpmiddelen en de inzet van artificiële intelligentie.
De gedigitaliseerde of born-digital collecties van KBR kunnen zo op een nieuwe en verrassende manier ontdekt worden en nieuwe geheimen prijsgeven. In het virtuele laboratorium zullen verschillende tools en technieken gebruikt kunnen worden. Maar welke tool en welke techniek zijn geschikt voor welke onderzoeksvraag?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is zowel veel technische knowhow als kennis van onderzoeksmethoden nodig. Het KBR Digital Research Lab zal al de nodige kennis en expertise bundelen om onderzoekers te begeleiden, zodat ze vlot aan de slag kunnen gaan met text en data mining.
Maar enkel expertise en advies zullen niet volstaan: de bronnen moeten natuurlijk ook nog aangeleverd worden. Deze bronnen zijn uiteraard ruim voorhanden in KBR, dat wel, maar verschillende methoden van bijvoorbeeld text mining vragen soms verschillende bestandsindelingen.
Ook hier zal een belangrijke taak voor het KBR Digital Research Lab weggelegd zijn. Het KBR Digital Research Lab wordt een echt laboratorium dat in het teken staat van experiment en onderzoek. Niet met maatbekers, reageerbuizen of thermometers, maar wel met tekstuele bronnen en digitale tools. Anders dus, maar minstens even spannend.