Voorleeshonden geven kinderen weer zin in lezen

META Nummer 2020/2

Voorleeshonden geven kinderen weer zin in lezen

Geschreven door Tom Rouvrois
Gepubliceerd op 11.03.2020
IMPORTANT
© Mine Dalemans

Leren lezen gaat voor niemand zonder slag of stoot. Zeker als je niet graag leest en je enkel op je fouten gewezen wordt, dan wordt het wel heel moeilijk. Daarom startte cultuurhuis Tessenderlo met een gloednieuw project dat kinderen weer leesplezier moet bieden: sinds september 2019 kunnen kinderen er voorlezen aan Rhune en Luca, twee voorleeshonden.

Lezen doet leven, maar jonge lezers zijn hier niet van overtuigd. Tot die conclusie kwam de KU Leuven na een grootschalig onderzoek naar het dalende leesniveau bij Vlaamse tienjarigen. Dat het dramatisch gesteld is met het Vlaamse leesniveau, bleek al in 2006 uit cijfers van de internationale Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS), die wereldwijd het leesniveau van tienjarigen onderzocht.

Leesplezier is zoek 

De onderzoekers concludeerden dat kinderen steeds minder vaak voor hun plezier naar een boek grijpen. Waar in 2006 nog 9 procent van de tienjarigen zelden of nooit las, steeg dat cijfer in 2016 naar 17 procent. Het percentage veellezers daalde ook, van 48 naar 36 procent. Het zijn zware cijfers die niet alleen de vrije tijd van kinderen, maar ook hun schoolloopbaan beïnvloeden. Wie nooit leest, scoort gemiddeld 32 punten lager op toetsen voor begrijpend lezen dan kinderen die wel veel lezen. Het heeft dus absoluut belang om kinderen warm te maken voor lezen.

IMPORTANT
© Mine Dalemans

De oorzaken voor deze negatieve houding tegenover lezen zijn niet ver te zoeken. Enerzijds komen Vlaamse leerlingen tijdens hun vormingsjaren amper in contact met literatuur, zowel binnen als buiten de schoolcontext. Daarnaast speelt ook de attitude tegenover lezen een belangrijke rol.

Hoe positiever die attitude, hoe beter de prestaties. Toch vertoont 31 procent van de leerlingen een eerder negatieve houding als het op lezen aankomt. Vlaanderen staat samen met Nederland en Zweden in de top drie van landen met het hoogste percentage van leerlingen die niet graag lezen.

Kwispellezen

Voor veel kinderen is lezen dus geen hobby maar wel een opdracht. Hier wilde het cultuurhuis graag iets aan veranderen. Daarom zocht het een fijn project om kinderen aan te moedigen om de smartphone in te ruilen voor een boek en om zin te vinden in het lezen. De zoektocht bracht het cultuurhuis naar Nederland, waar al geruime tijd honden ingezet worden om kinderen weer plezier te laten vinden in het lezen.

“In de bibliotheek van Nijmegen stootten we op wat daar speels ‘kwispellezen’ genoemd wordt”, aldus Tom Rouvrois, stafmedewerker bij cultuurhuis Tessenderlo. “Hulphonden worden daar ingezet als leesbuddy. De hond luistert naar de verhalen die de kinderen hem voorlezen, maar geeft geen commentaar en verbetert geen fouten. Hierdoor verlaagt de prestatiedruk die de kinderen aan het lezen koppelen en zijn ze meer ontspannen.”

Samen met TiLT vzw (een vereniging die therapiehonden opleidt en voorziet) en DePaw Coaching (bestaande uit coach Ann Depauw en haar therapiehonden) ging het cultuurhuis op zoek naar een manier om het kwispellezen naar Tessenderlo te halen. “TiLT vzw en DePaw Coaching hielpen ons om het project vorm te geven”, aldus Rouvrois. “We wilden er immers geen eenmalige stunt van maken, maar wel een amusant en educatief project dat het hele jaar blijft lopen.”

IMPORTANT
© Mine Dalemans

Lezen wordt weer leuk

Sinds september 2019 kunnen kinderen iedere tweede zaterdag van de maand tussen 10 en 11 uur voorlezen aan de voorleeshond. Afwisselend wordt er voorgelezen aan Luca de goldendoodle en Rhune de sheltie. “We proberen om per sessie vijf kinderen de kans te geven om voor te lezen aan de honden”, klinkt het.

“Samen met een cultuurhuismedewerker gaan ze op zoek naar een gepast verhaaltje, waarna ze tien minuten mogen voorlezen. Als afsluiter spelen ze een kort spelletje met de hond, om de druk van de ketel te halen. Zo is het voorleesmoment niet enkel spannend, maar ook ontspannend.” De sessies zijn volledig gratis, maar inschrijven wordt wel aangeraden.

“Door het succes van de voorleeshond merkten we dat de vraag het aanbod oversteeg”, vertelt Tom Rouvrois. “Daarom hebben we besloten om te werken met inschrijvingen. We blijven wel vasthouden aan het gratis aanbieden van de activiteit. Op die manier willen we zo laagdrempelig mogelijk werken en iedereen de kans geven om voor te lezen aan de voorleeshond.”

Foutjes toegestaan

Het is geenszins de bedoeling om de kinderen te wijzen op leesfoutjes. “Het project is bedoeld om kinderen weer zin te geven om te lezen, niet om hen te verbeteren”, klinkt het. “We merken ook dat dit proactief werkt. Tijdens het lezen beginnen de kinderen zichzelf te verbeteren, omdat ze hun leesbuddy niet teleur willen stellen. Ze voelen zich zelfzekerder, en dat merk je aan hun leesvaardigheid.”

Dat de kinderen opnieuw plezier beleven aan het lezen, ondervond ook Alies Smeets, schepen van Cultuur. “We merken dat kinderen weer plezier vinden in het lezen. Ouders van kinderen die thuis amper of nooit lezen, keken verbaasd toe hoe ze bij de hond de ene na de andere pagina verslonden. Dat is uiteraard waar we het voor doen.”

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be