Was je op Informatie aan Zee? Dan kon je het niet missen. LINC vzw nam er uitgebreid het initiatief om de aanwezige medewerkers van bibliotheken, documentatiecentra en archieven te bevragen en sensibiliseren over de Sustainable Development Goals of de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (SDG’s). Deze ‘Agenda 2030’ nodigt alles en iedereen op onze wereldbol uit om werk te maken van een betere, klimaatvriendelijkere en rechtvaardigere wereld. 

Want ook wij kunnen ons steentje bijdragen rond de vijf pijlers: People, Planet, Prosperity, Peace en Partnerships. Openbare bibliotheken bv. zijn een deeleconomie bij uitstek die informatie en kennis beheren als waardevol gemeenschappelijk goed. Bovendien zijn de bibliotheken van morgen volop bezig om beleving, ontmoeting en leren centraal te stellen. Iets wat helemaal in lijn ligt van de SDG’s!

De zeventien SDG-doelstellingen lenen zich er stuk voor stuk toe om door de bibliotheken in de verf gezet te worden. Wat dacht je van een maandelijks thema om naar voren te schuiven met bijhorende boeken en andere media? Creatieve installaties voor en door het publiek? Met daarbij verwijzingen naar mondialedimensies en lokale aspecten? Allemaal zaken die tijdens de acties van LINC vzw op Informatie aan Zee naar boven kwamen. Maar hoe ga je concreet met deze zeventien uitdagingen aan de slag?

Onderzoek je lokale context

Openbare bibliotheken en archieven zijn een belangrijk onderdeel van het lokale bestuur, documentiecentra zijn een onderdeel van bv. hogescholen. Het is belangrijk om te weten hoe er van bovenaf naar de SDG’s gekeken wordt.

• Ga na of de SDG’s in het meerjarenplan of de beleids- en beheerscyclus (BBC) staan, en speel hierop in.
• Welke ‘mondiale agenda’ is er nu al? Is het een Fairtrade-gemeente of -organisatie? Is er een stedenband?
• Waar zet jouw gemeente op in in verband met klimaat, energie en duurzaamheid? Is er een burgemeesterconvenant? Een natuurdomein? Zie https://www.duurzamegemeente.be/.
• Hoe staat het met andere thema’s zoals ‘onderwijs(kwaliteit)’, gender en armoedebestrijding?
• Hoe gebeurt het aankoopbeleid? Zijn er milieucriteria of fairtradeproducten?

Pak het structureel aan

Losse initiatieven zijn leuk, maar de SDG’s gedijen beter in een doordachte aanpak over een langere termijn.

• Informeer jezelf over de zeventien SDG’s en de subdoelstellingen, enthousiasmeer je collega’s en laat je eventueel begeleiden door een externe organisatie zoals LINC vzw.
• Stel een werkgroep samen, brainstorm en denk buiten de lijntjes.
• Kies een SDG-thema als locomotief om de andere SDG-wagonnetjes in gang te trekken. (Bv. nummer vier ‘onderwijs’ (sensibilisering hoort daarbij) of nummer elf ‘lokaal bestuur’.)
• Ontwikkel een intern actieplan: wat ga je concreet doen? Bv.: fairtradeproducten, gerecycleerd papier, energiebesparing, plastic door glas vervangen, mobiliteitsbeleid uitstippelen, enz.
• Wat neem je mee naar je publiekswerking?
• Naast het informeren kun je de educatieve activiteiten in je bib hierrond verder uitbouwen: voorzie tentoonstellingen, kunstwerken of lesmateriaal.
• Werk samen met lokale organisaties of gespecialiseerde ngo’s rond een bepaald thema. Bv.: voedsel, water, klimaat, kinderrechten, enz.
• Betrek de bibliotheekgebruikers; zij hebben vast en zeker goede ideeën.
• Kortom: ‘Action & Spread the word’!

Laat je inspireren, denk buiten de lijntjes, geen idee is te gek

Een greep uit de concrete ideeën die LINC vzw tijdens Informatie aan Zee bij jullie (collega’s) verzamelde.

Armoede

• Een weggeefkast met boeken, spelletjes, kleding, voeding, enz.

Honger

• Breng duurzame, lokale voedselinitiatieven in kaart en zet ze in de kijker.
• Maak duurzame keuzes in je aankoopbeleid en leg vast hoe je met overschotten omgaat.

Goede gezondheid & welzijn

• Boekenyoga.
• De gameconsole door een fiets laten aandrijven.
• Bied water en fruit aan.

Onderwijs

• Samen studeren.
• Daag lokale doctorandi uit om in tien minuten hun doctoraat uit te leggen in begrijpelijke taal.
• Een eerste werkervaring in de bib stimuleren door talenten te delen.
• Nodig het LINC c@fé uit voor een babbel rond mediawijsheid zoals fake news en privacy.

Gendergelijkheid

• Neem een voorbeeldfunctie op door een gendergelijk personeelsbeleid te voeren en een gendergevarieerd aanbod te creëren.

Schoon water en sanitair

• Een bib is de openbare plek bij uitstek om drinkbaar water en sanitair openbaar toegankelijk te maken. Registreer jezelf daarbij op de TAP-app: https://findtap.com/.

Betaalbare en duurzame energie

• Maak werk van oplaadpunten voor de deur van je bibliotheek.
• Laat bezoekers zelf de elektriciteit voor een computerspel of andere elektronica opwekken. Dat is sensibiliserend, educatief, gezond en gewoon leuk.

Eerlijk werk en economische groei

• Zorg voor up-to-date materiaal voor mensen die een job zoeken en solliciteren, eventueel in samenwerking met de lokale VDAB-afdeling.

Industrie, innovatie en infrastructuur

• Maak innovatieve hardware toegankelijk voor iedereen. Dat kan gaan van internet aanbieden, over trends zoals een 3D-printer, VR-bril, Bee-bots, enz. tot het inrichten van coworking spaces. Denk daarbij ook aan samenwerkingen met (hoge)scholen en start-ups om spin-offs op te starten.

Ongelijkheid verminderen

• Werk aan nieuwe bib-infrastructuren waarin iedereen aansluiting vindt en verschillende mensen elkaar ontmoeten. Concrete projecten in die geest:

             - Boekstart;

             - Voorlezen aan huis;

             - Buddy-projecten (jong-oud, nieuwkomers-allochtonen, enz.);

             - Talenten-bibliotheek.

Duurzame steden en gemeenschappen

• Maak werk van een SDG-wall waar bezoekers hun ideeën hierrond kunnen delen.
• Schakel een fietskoerier in die boeken rondbrengt en ophaalt.

Verantwoorde consumptie en productie

• Maak duurzame keuzes in je aankoopbeleid en leg vast hoe je met afgeschreven materiaal en overschotten omgaat.

Klimaatactie

• Open het debat: moeten boeken nog geplastificeerd worden?

Leven in het water

• Organiseer uitstappen naar lokale wateren en breng de watercyclus van jouw bib in kaart.

Leven op het land

• Maak werk van een zadenbib, plantenasiel, insectenhotel of zelfs een bijenkorf.

Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten

• Zorg voor een veilige en goed verlichte infrastructuur en neutrale en inclusieve ruimtes waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en aan gemeenschappelijke projecten kunnen werken.

Partnerschap om doelstellingen te bereiken

• Werk altijd samen met lokale partners aan een laagdrempelig aanbod en treed hiermee ook naar buiten. Verken je eigen context, kijk wat er leeft en ga daarmee aan de slag. Concreet: The community librarian, intergemeentelijke samenwerkingen zoals BIEnet, enz.

Meer weten? Zin om aan de slag te gaan? Vraag het aan LINC!

LINC vzw begeleidt bibliotheken en andere organisaties in de SDG’s, van de eerste kennismaking tot het uitstippelen van een traject. Nodig vrijblijvend een van de medewerkers uit. Meer informatie vind je op de website www.linc-vzw.be/trajecten of bel naar Tel. 0493 40 09 07.