Wiki loves Heritage
De Wikimedia-community organiseert wereldwijd een aantal fotowedstrijden om privépersonen aan te zetten hun foto’s onder vrije licenties op Wikimedia Commons op te laden met als doel meer illustratiemateriaal voor de encyclopedie Wikipedia beschikbaar te maken. Vaak gebeurt dit rond een bepaald thema zoals Wiki Loves Monuments of Wiki Loves Africa. Uiteraard is de community ook geïnteresseerd in de officiële reproducties die door erfgoedinstellingen zelf gemaakt worden. In 2019 co-organiseerde PACKED daarom op vraag van het Departement Cultuur, Jeugd en Media, en samen met Wikimedia België, Herita, FARO en het Agentschap Onroerend Erfgoed, het project Wiki Loves Heritage met als doelstelling de erfgoedsector aan te sporen om te experimenteren met ontsluiting op Wikimedia platformen en het aanmoedigen van de samenwerking met de Wikimedia-gemeenschap.
Dit project verliep langs twee sporen: enerzijds zetten we in op crowdsourcing door vrijwilligers, net als de bij andere Wiki Loves-initiatieven, door middel van een wedstrijd aan te sporen om hun eigen content op Wikimedia Commons te publiceren. Tussen het aflopen van de wedstrijd in november 2018 en het moment van schrijven werden de 4370 beelden die door de vrijwilligers opgeladen werden in totaal 8.558.563 keer weergegeven. In 2019 werd het project herhaald. Dit leverde tot het moment van schrijven al 584 nieuwe beelden op.
Zichtbaarheid, vindbaar en beter gespreid
Anderzijds is Wiki Loves Heritage voor PACKED een vehikel om erfgoedinstellingen aan te zetten om hun eigen reproducties en metadata op Wikimedia platformen te ontsluiten. Zo besloot het FelixArchief om een deelcollectie van 1048 prenten op Wikimedia Commons te ontsluiten. Volgens de analytics van Wikimedia werden sinds de upload 75 beelden in Wikipedia-artikels geplaatst en daar in de maand september 64.292 keer weergegeven.
Content op Wikimedia platformen bereikt geïnteresseerden uit diverse taalgemeenschappen. De beelden van het FelixArchief vinden op de verschillende taalversies van Wikipedia op dit moment hun weg naar lezers van Wikipedia in het Nederlands, Engels, Frans, Duits, Fins, Italiaans, Portugees en Zweeds. Naargelang de community nieuwe artikels schrijft of bestaande artikels vertaalt, zal de zichtbaarheid van de collectie van het FelixArchief verder toenemen. Bovendien kunnen erfgoedinstellingen (of hun achterban) zelf hun expertise inzetten om nieuwe artikels te schrijven om zo hun digitaal bereik verder te vergroten. Zo schreven medewerkers van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen zelf artikels over een groot aantal van hun topstukken. Op die manier verhoogden ze het aantal Nederlandstalige artikels over individuele werken uit haar collectie naar 90. Deze content is voor een groot stuk mee verantwoordelijk voor vertalingen naar andere talen wat het aantal artikels in het Engels op 47 brengt, artikels in het Spaans en het Italiaans op tien en tenslotte één Russisch artikel.
Beelden kunnen op verschillende manieren gebruikt worden. Uiteraard kan een beeld gebruikt worden om een artikel over dat specifieke werk te illustreren. Daarnaast kan eenzelfde beeld ook op vele verschillende plaatsen gebruikt worden. Denk maar aan artikels over personen, plaatsen en concepten. Op die manier speel je in op de reële manier hoe mensen op internet op zoek gaan naar informatie en geïnteresseerd raken in verwante content. Hun zoektocht begint namelijk meestal niet op de website van een bepaalde instelling. Iemand die misschien niet zozeer op zoek is naar de collectie van het FelixArchief wordt er nu via een Google-zoekopdracht naar bv. de 19de eeuwse politicus Frans Verdussen toch mee geconfronteerd omdat het beeld van het FelixArchief nu in de infobox in het artikel over deze persoon staat.
Naast meertalige tekstuele content op Wikipedia, biedt de inherente meertaligheid van de databank Wikidata voordelen. De metadata die we per werk ook in Wikidata ingeven, kan namelijk in bijna 500 talen weergegeven worden. Dit is automatisch en vereist geen extra inspanning eens je je data in Wikidata hebt opgeladen. Dit houdt natuurlijk wel een data reconciliation in die je via de upload-functionaliteit van het datacleaning programma OpenRefine kan doorvoeren. Met deze tool reconcilieer je de text strings uit je dataset namelijk met entiteiten (bv. Frans Verdussen, politicus of Antwerpen) op Wikidata (of maak je nieuwe aan wanneer deze nog niet bestaan). Deze opkuisprocedure zorgde er in het geval van het FelixArchief voor dat aan de data in de bestaande entiteit voor Frans Verdussen ook de tot dan toe ontbrekende Franstalige versie van zijn naam François Antoine Verdussen toegevoegd werd. Aangezien Google data uit Wikidata hoog indexeert, vinden gebruikers van de zoekmachine nu ook voor het Franstalige equivalent van de naam dezelfde persoon (en bijbehorend beeld uit collectie FelixArchief ter illustratie) bovenaan in hun zoekresultaten.