VOGIN-IP Lezing: Zoeken en vinden

META Nummer 2019/5

VOGIN-IP Lezing: Zoeken en vinden

Geschreven door Stijn Meersseman, Sissi Loostermans
Gepubliceerd op 16.06.2019

Op donderdag 21 maart 2019 was het weer verzamelen geblazen in de Openbare bibliotheek van Amsterdam.  Bijna driehonderd Nederlandse (en een paar Vlaamse) informatieprofessionals kwamen er bijeen voor de inmiddels zevende VOGIN-IP lezing, een ééndagscongres, dat Stichting VOGIN jaarlijks organiseert in samenwerking met het vakblad IP Informatieprofessional.  Het centrale thema was ook dit jaar “zoeken en vinden”, maar dat mag je in de informatiesector van vandaag wel heel breed interpreteren.  Thema’s als datavisualisatie, onthullingsjournalistiek, het gebruik van de knowledge graph bij Zalando en het bouwen van steeds betere zoekmachines bij RTL Group kwamen er allemaal aan bod.

Het intussen beproefde stramien van de dag omvat een plenaire lezing aan het begin en einde.  Daar tussenin zitten twee lezingentracks, en parallel een aantal workshops, onderbroken door de obligate koffie- en netwerkmomenten.

De ochtendkeynote werd verzorgd door Frédérik Ruys.  Als information designer en datajournalist maakte hij al meerdere animaties en infographics om complexe en datarijke informatie inzichtelijk over te brengen.  Zo maakte hij ooit een animatie op basis van GPS-gegevens waaruit blijkt dat een meeuw maar liefst 330 km door heel Nederland aflegt, op één dag.  In zijn lezing “van data exploratie naar animatie” wees hij het publiek op een aantal valkuilen bij het visualiseren van informatie.  Het beeld moet altijd meer zeggen dan de ruwe data.

Na de koffie, volgde een lezingentrack met een bijdrage van Arnoud Engelfriet over de gevolgen van de AVG/GDPR-regelgeving op het zoeken en gevonden worden van informatie over mensen.  Hoewel de regelgeving inmiddels bijna een jaar van kracht is, was er blijkbaar toch nog behoefte aan informatie over dit onderwerp, gezien het talrijke publiek in de zaal.

Daan Odijk, lead data scientis bij de mediagroep RTL, ging in zijn bijdrage “op zoek naar vermaak met data science en AI”.  Hij gaf ons een inkijk in de manieren waarop een Entertainmentbedrijf als RTL met de data omgaat die ze van gebruikers krijgt om de zoekervaring van diezelfde gebruiker steeds te verbeteren.  Alle kennis die het bedrijf vergaart op haar nieuw- en televisiewebsites, probeert het te gebruiken om de gebruiker van het streamingplatform van RTL Videoland steeds betere suggesties te doen.  Uiteraard met de bedoeling die gebruiker steeds langer te binden aan het bedrijf.  Maar technieken die een bedrijf als RTL toepast, kunnen ook door meer bibliotheken en niet-commerciële informatiediensten gebruikt worden.

Paula Kassenaar, product manager bij Zalando, gaf dan weer een gelijkaardige inkijk in de wijze waarop dit modebedrijf de winkelervaring van haar klanten wil verbeteren door het invoeren van een knowledge graph.  Een taxonomie die op een logische en geautomatiseerde manier linken legt tussen kledingstijlen, kledingstukken, etc... en toelaat om de klant suggesties te doen en op basis van één stuk een hele outfit samen te stellen.  Ook hier zijn elementen te vinden die ook in de meer klassieke informatiesector wel toe te passen zijn.

In de workshop van Eric Sievert werd aan de hand van veel voorbeelden automatisch metadateren en categoriseren uitgelegd.  Machine learning en kunstmatige intelligentie worden reeds lang gebruikt in de informatiewereld, maar hoe worden ze tegenwoordig toegepast.  Named entity recognition, feature extraction, sentiment detection, deep learning, supervised learning en beeldherkenning werden besproken.  

Na de middag gaven Ellen Fest en Hilde Van Zeeland een workshop over zoeken naar onderzoeksdata.  Na de meer theoretische lezingen van de voormiddag, was dit een echte hands-on sessie waarbij de deelnemers werden verwacht zelf de handen uit de mouwen te steken.  Beide dames zijn aan de slag als informatiespecialist bij de Universiteit Wageningen en boden een aantal praktische tips en sites om onderzoeksdata terug te vinden.  Google Dataset search, Elsevier Datasearch, Re3data en anderen passeerden de revue.

De slotkeynote werd verzorgd door Eliot Higgins, stichter van Bellingcat.  Deze organisatie focust op het gebruik van open source informatie om allerlei thema’s uit te spitten : van waar kwam de Bukraket die de MH17 in Oekraïne neerhaalde en kan je op basis van details in foto’s achterhalen waar die vandaan komen (en zo vermisten terugvinden) ?  Niet alleen beschikbare satelliet- en andere informatie wordt hiervoor ingezet.  Ook de “wisdom of the crowd” wordt ingezet via sociale media.  En met een aantal voorbeelden toonde Higgins aan dat dit soms verbazend snel toe resultaat komt.  Bellingcat wordt de komende jaren verder uitgerold in Nederland en droomt ervan haar missie ook elders in te kunnen zetten om onopgeloste zaken op te helpen helderen.

Alle presentaties zijn te vinden op https://vogin-ip-lezing.net/presentaties-2019/

Ons plaatsje is alvast gereserveerd voor volgend jaar.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be