Nieuwe bovenlokale diensten en digitale uitdagingen

META Nummer 2019/2

Nieuwe bovenlokale diensten en digitale uitdagingen

Geschreven door Cultuurconnect
Gepubliceerd op 04.03.2019

Twee jaar geleden lanceerde Cultuurconnect een allereerste oproep naar cultuurprofessionals om een zicht te krijgen op de digitale uitdagingen in de cultuursector. We selecteerden zestien uitdagingen en onderzochten samen met lokale partners volgens de leanstartup­methode of het probleem reëel is en of er een digitale oplossing voor is. We bevroegen mensen uit het veld en eindgebruikers, we testten, ontwikkelden prototypes en als het moest begonnen we opnieuw. We evalueerden en trokken conclusies. In het slechtste geval leerden we veel uit het experiment — en deelden we dat met de sector. Acht experimenten waren succesvol genoeg om op te schalen tot bovenlokale dienst voor alle geïnteresseerde bibliotheken en cultuurcentra

Welke experimenten schaalt Cultuurconnect op voor bibliotheken?

Bieblo, leesinspiratie voor kinderen

Bieblo is een spel dat kinderen tussen acht en elf jaar helpt boeken te vinden die aansluiten bij hun persoonlijke interesses en leeftijdscategorie. De toepassing wordt per bibliotheek gekoppeld aan de catalogus, zodat kinderen bij de leestips enkel boeken te zien krijgen die op dat moment in de bib beschikbaar zijn. Bij het kiezen van een cover krijgen spelers een beknopte detail­pagina met een korte uitleg over het boek en de plaatsingsinfo zoals die in de bib gebruikt wordt. Uit de testfase blijkt dat de tips ook vaak meteen uitgeleend worden.

E-boeken uitleenplatform

Er liepen de voorbije twee jaar verschillende experimenten rond e-boeken om de mogelijkheden af te toetsen bij verschillende doelgroepen. Zo kregen we zicht op de noden en wensen van alle partijen (gebruikers, bibs, uitgeverijen, enz.), om van daaruit te starten met een dienstverlening rond e-boeken waarvan alle bibliotheken gebruik kunnen maken. Cultuurconnect is sinds april 2018 bezig met de aanbesteding van een e-boekendienst volgens het single-usemodel, om zo snel mogelijk een Nederlandstalig aanbod met e-boeken in de biblio­theken te kunnen lanceren.

[Jouw stad] Leest, leescommunity

[Jouw stad] Leest wil de plek zijn voor alles wat er in je stad op literair vlak leeft, met leestips van lokale ambassa­deurs, alle events rond lezen en literatuur, de leukste leesplekken en andere inspiratie. Leuven Leest is intussen een sterk merk. Lezers appreciëren het uitgesproken niet-commerciële, neutrale, lokale karakter dat lezen en leesplezier centraal stelt. Het digitaal platform en de lokale community versterken elkaar. Cultuurconnect ondersteunt de ontwikkeling van een multisiteplatform, dat aangepast kan worden aan de eigen look & feel van de lokale leescommunity. De eerste twee steden gaan live tegen de zomer van 2019.

Mobiele arcadegames

Cultuurconnect verhuurt drie sets van drie handgemaakte houten kasten met coöperatieve games. Tijdens de experimentfase met een mobiele arcadehal liet de doelgroep jongeren zich niet onbetuigd. De arcadehal kan kaderen in een mediawijstraject, in samenwerking met jeugdhuizen of scholen. Tijdens de testfase werd in CC Deurne bijvoorbeeld via workshops aansluiting gezocht bij het lessenpakket van enkele klassen van de Spectrumschool: een workshop elektromechanica, met uitleg rond de techniciteit van de spellen, en een workshop Houtbewerking, met uitleg rond de creatie van de arcades.

MijnLeestipper, leestips op maat

Met MijnLeestipper ontvangen leners aanbevelingen uit de bibliotheekcollectie. De leestips worden geselecteerd op basis van inhoud van het boek, leen­historiek en lezersprofiel, maar ook door de deelnemende bibliotheken én een algoritme dat voortdurend bijgesteld wordt door redacteurs met literaire kennis.

Opleidingstraject Makerspaces Uncovered

In negen steden en gemeenten onderzocht het projectteam de lokale meerwaarde van een makerspace en de toepasbaarheid voor bibliotheken en cultuurcentra. De experimenten leverden negen makerspaces op. Welke makerwerking of makerspace een toegevoegde waarde is hangt sterk samen met wat er lokaal al voorhanden is. In een vierdaagse opleiding voor cultuurhuizen verwerken we wat we hieruit leerden en krijg je een zicht op de mogelijkheden om een interessante werking of maakplek uit te bouwen in jouw lokale context.

Een nieuwe oproep voor digitale uitdagingen

Een belangrijke les die we leerden uit onze eerste experimenten is niet te vertrekken van een concrete oplossing, maar vanuit effectieve noden van je gebruikers. Bij de eerste oproep in 2016 vroegen we cultuurprofessionals om een idee in te dienen. We ontvingen er 100. Na een aantal masterclasses selecteerde een jury zestien ideeën die Cultuurconnect in cocreatie met lokale partners zou onderzoeken. De meeste waren echter al te concreet gericht naar een oplossing. Zo sla je een aantal belangrijke stappen over. Wat je eerst wil weten is of de uitdaging de moeite waard is om te onderzoeken. Welk probleem willen we oplossen? Is het iets waar veel cultuurprofessionals/gebruikers mee te maken krijgen? Eens dit bevestigd wordt door gebruikersonderzoek, interviews, enquêtes, deskresearch, enz. gaan we pas op zoek naar mogelijke oplossingen.

Bij de tweede oproep in de zomer van 2018 pakten we het anders aan. We vroegen cultuurprofessionals om een uitdaging in te dienen. We ontvingen 38 uitdagingen, waaruit duidelijk bleek wat nu juist de kern van het probleem was en voor wie. Dit mondde uit in één shortlist met digitale uitdagingen voor bibliotheken en één shortlist voor cultuur- en gemeenschapscentra. Deze keer stemde de hele sector mee, online én in de vorm van een klankbordgroep van digitale pioniers en experten uit de cultuursector.

Op basis van die stemming besloten we om een oplossing te zoeken voor deze uitdagingen voor de bibliotheken:
•    Bibliotheek 24/7: De openingsuren van de bibliotheek matchen niet altijd met het drukke leven van bezoekers en leden van de bib. Wat als de bib open blijft na de openingsuren, zonder personeel? Voor welke diensten van de bib kan dat nuttig zijn?
•    Leesplezier bij 12- tot 15-jarigen bevorderen: Uitleencijfers tonen aan dat twaalf- tot vijftienjarigen afhaken. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze doelgroep (opnieuw) graag boeken leest? In welke taal en via welke digitale kanalen bereiken we jongeren best? Hebben jongeren hier nood aan en waarom wel/niet?

De komende maanden onderzoeken we mogelijke oplossingen voor deze digitale uitdagingen, zoals steeds in cocreatie met lokale partners.

>    www.cultuurconnect.be/diensten

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be