Woorden

META Nummer 2018/8

Woorden

Geschreven door Tim Verstrynge
Gepubliceerd op 13.11.2018

De bibliotheek staat in Eos (september 2018, p. 13). Redacteur Kim Verhaeghe gaat op zoek naar een reden waarom sommige mensen ondanks het bestaan van boetes hun boeken steeds te laat inleveren. Een leuk stukje, maar niet helemaal juist. Wij geven namelijk geen boetes. Wij rekenen telaatgeld aan. Enkel de politie mag boetes geven. Worden we dan een boetevrije bibliotheek? Nee, we veranderen gewoon het woord en het probleem is opgelost. Maar niet alle gebruikers kunnen volgen.
“Meneer, er staat vijf euro boete op mijn lidkaart. Voor wat is dat?”
“Er staat vijf euro telaatgeld open omdat u uw boeken vijf weken te laat hebt ingediend.”
“Oei, ook nog vijf euro telaatgeld. Dat is dan tien euro in totaal?”
“Nee hoor, telaatgeld is hetzelfde als boete.”
“Als dat hetzelfde is, waarom dan een ander woord?”
“Omdat we het woord boete niet meer mogen gebruiken.”
“En wat is die extra 2,50 euro contributie dan? Is contributie ook een soort boete?”
“Nee, dat is gewoon uw lidgeld. Dat is hetzelfde als contributie.”
“Mogen jullie het woord lidgeld ook al niet meer gebruiken?”
“Nee, dat mogen we wel nog gebruiken. Ik weet niet waarom er twee woorden zijn.”
Zucht.

Het valt ergens te begrijpen dat het publiek niet meteen mee wil met dat telaatgeld. Het is al die jaren gewoon boete geweest en na het wijzigen van het woord is er niets veranderd voor de gebruikers. Ze moeten nog steeds iets betalen als ze hun boeken te laat inleveren. Talen leven traag, veranderingen horen traag te gaan. Zelden kunnen nieuwe woorden op waardering rekenen als ze plots worden opgelegd. Gelukkig maar. Zo las ik in september ergens dat we nu niet meer mogen spreken over een hut. Vier muurtjes met een rieten dakje erop, dat is nu een huis. Het woord hut zou denigrerend zijn. Dat is misschien waar. Maar een hut of een huis, dat maakt niets uit voor wie erin woont. Het blijven vier muurtjes met een rieten dakje. Is dit geen doorzichtige poging om ons ex-koloniaal geweten te sussen? We verbergen ons verleden achter een muur van nieuwe woorden. We mogen nu eveneens niet meer praten over een tamtam. Ook te denigrerend. Dat is nu de spleettrommel geworden. Dan is telaatgeld uiteindelijk toch een betere woordkeuze. Dat woord beschrijft tenminste exact waar het voor staat.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be