Leen Speecke met pensioen
Op 1 mei 2018 nam de Brugse openbare bibliotheek afscheid van directeur Leen Speecke, een grande dame van de Vlaamse bibliotheekwereld, die niet alleen lokaal, maar ook voor de sector veel heeft betekend.
Leen werd bibliothecaris kort na de verhuis naar de nieuwe hoofdbibliotheek in de Kuipersstraat, om in 1988 de leiding over te nemen. Jaar na jaar bouwde ze de organisatie verder uit tot een van de toonaangevende bibliotheken in Vlaanderen. Voor haar moest de bibliotheek “een gastvrij huis met vele kamers” zijn. Leidmotieven waren toegankelijkheid en van jongs af aan leesbevordering stimuleren als basis voor andere competenties. Zo gaf ze grote aandacht aan de uitbouw van de jeugdbibliotheken en van een educatieve werking. Onder haar leiding kreeg het Brugs bibliotheeknetwerk vorm, inclusief gevangenisbibliotheek, strandbibliotheek en bibliotheek aan huis. Heel wat filialen kregen een nieuwe huisvesting. De hoofdbibliotheek werd in 2011 heringericht. Daarnaast moest de bibliotheek een inspirerende plek zijn en “de geest openen”. Of het nu ging om het jaarlijkse Jeugdboekenfeest, literaire lezingen of erfgoed, ze wou jong en oud prikkelen met creativiteit in verhalen en beelden. Typerend voor haar visie waren ook de boekenproeverij en de erfgoedkoffer voor secundair onderwijs of de verrassende publiekscampagnes ter gelegenheid van het tweehonderdjarig jubileum (2004) en het zoeksysteem Cabrio (2009).
Nadat ze de erfgoedcollectie in 1993 terug onder de verantwoordelijkheid van de bibliotheek bracht, bouwde ze de erfgoedwerking uit. Hoogtepunten waren de internationale tentoonstellingen Besloten wereld open boeken (2002) en Haute lecture (2018). Ook het Gezellejaar (1999) was een aanleiding om een duurzame werking uit te bouwen met wetenschappelijke partners rond het Gezellearchief. Even belangrijk voor haar was de uitbouw van een kwaliteitsvol behoud en beheer, en de verdere uitbouw van het patrimonium via een gerichte aankooppolitiek. In 2011 ontving de organisatie het kwaliteitslabel als erkende erfgoedbibliotheek.
Ook op bovenlokaal niveau speelde ze jarenlang een rol van betekenis. Vanaf 1988 ontwikkelde ze een dienstverlening als centrale openbare bibliotheek. Haar initiatief om Winob op te richten was baanbrekend in 1991. Het provinciale online bibliotheeknetwerk bracht de Vlacc dichter bij de West-Vlaamse bibliotheken. Daarnaast zette ze haar schouders onder de Vlaamse Centrale catalogus, de oprichting van VCOB en de Vlaamse Erfgoedbibliotheek vzw.
De sleutel van haar succes: een grote mensenkennis en het vermogen om vertrouwen te schenken, tactisch doorzicht en daadkracht, een nuchtere kijk op de dingen die niet gespeend was van humor en relativering. Die zullen goed te pas komen voor die vele dingen waar ze nu tijd voor krijgt. Het is haar van harte gegund. Bedankt, Leen.
Koen Calis