Leonardo Da Vinci bouwt een teletijdmachine en flitst zichzelf naar november 2017. Hij komt op een sollicitatiegesprek terecht in een Vlaamse bibliotheek.
Bibliothecaris: “Dag meneer. Vertel eens iets over uzelf.”
Leonardo: “Mijn naam is Leonardo Da Vinci. Ik ben uitvinder, architect, bioloog, dokter, schilder, beeldhouwer, historicus, wiskundige, ingenieur en ik spreek vlot vijf talen.”
Bibliothecaris: “En kunt u ook overweg met Word?”
Leonardo: “Met wat?”
Bibliothecaris: “Volgende kandidaat!”

Bovenstaand grapje lijkt wat bij de haren getrokken, maar er schuilen toch twee diepe waarheden in. Eerst en vooral: wil je als personeelslid in een bibliotheek tot je recht komen, dan moet je een beetje van alle markten thuis zijn. We zien onszelf graag als informatiespecialisten. De definitie van een specialist is: zo veel mogelijk weten over zo weinig mogelijk. Wil je echter informatiespecialist worden, dan moet je de grenzen van deze definitie doorprikken door een brede basiskennis te verwerven over zo veel mogelijk. We kunnen natuurlijk niet alles weten, en dat hoeft ook niet, want alles staat beschreven in de bronnen die we horen te vinden. Maar om die bronnen te vinden, is een brede algemene kennis je beste vriend. Willen we onze bezoekers goed kunnen helpen, dan moet onze kennis niet alleen heel breed gaan, maar ook actueel zijn. Vooral op dit laatste punt zou Leonardo schromelijk tekortschieten. Einstein overigens ook: een genie op vlak van wiskunde en fysica, maar wat als hij een vraag krijgt over zwanger zijn, mindfulness, of vegetarisch koken?

En dan onze tweede waarheid: de computer is niet meer weg te denken. De grootste genieën die de mensheid ooit gekend heeft, zouden grote aanpassingsmoeilijkheden ondervinden in een hedendaagse bibliotheek. Denk even na over de volgende uitspraak: “We hebben de bib moeten sluiten omdat onze computers uitvielen.” Mijn grootvader, nu een kleine twintig jaar geleden overleden, zou deze uitspraak totaal niet begrijpen. Wat is de link tussen computers en een bibliotheek, zou hij zich afvragen. Het draait in de bib toch allemaal rond boeken?

Er is de laatste twintig jaar veel veranderd in de Vlaamse bibliotheken en de grootste verandering voltrok zich misschien wel in de hoofden van de medewerkers zelf. Van registrerende ambtenaren naar dynamische medewerkers die bezoekers naar de informatie leiden die ze zoeken. En van papierliefhebbers naar digitale duizendpoten, terwijl we ondertussen diep in ons hart een stiekeme voorliefde voor dat papier horen te bewaren.