De meeste mensen lopen in de rij en denken in hokjes. Wie dat niet doet, wordt met boosheid of hoongelach tot de orde geroepen. Het ene jaar dragen we een jeans waarvan het kruis een halve meter onder onze kont hangt, het jaar daarop kopen we er alleen met vooraf aangebrachte scheuren en gaten.

Ik herinner mij de vorige keer dat die scheuren moesten, medio jaren 1980, en ook nog de tijd dat we gelapte spijkerbroeken wilden. Dat was in 1974. Het ging er nog zo ambachtelijk aan toe dat mijn vrienden aan mijn moeder kwamen vragen om hun jeans met stukjes anders getint denim te decoreren.

De opleidingen aan de universiteit of de hogeschool ontsnappen ook niet aan de mode – al duurt een trend daar zo lang als de loopbaan van een generatie professoren (dat is soms uitputtend lang).

In de leeszaal van het Letterenhuis hebben fans van het modernisme stilaan de exegeten van Stijn Streuvels verdrongen. Nu heb ik zelf nooit zo van de oude snor uit Ingooigem gehouden, al verscheen hij in mijn kindertijd nog af en toe op de vrome televisie.
Wij van de bibliotheek en van het archief, ook wij moeten mee met onze tijd en proberen trucs uit om onze doelgroepen te bereiken. Toen ik in de jaren 1990 voor mijn Akte van Bekwaamheid (!) studeerde, geloofde men nog dat de OB een gratis internetcafé moest worden. Ik heb dat nagezegd, al geloofde ik er geen bal van.

De enige vraag die ik op het examen totaal niet kon beantwoorden, was een cultuurhistorische vraag. “Waarom werd er in de middeleeuwen zoveel toneel gespeeld?” Ik keek de examinator verbijsterd aan. “Geen idee,” zei ik, “ik heb vier jaar middeleeuwse geschiedenis gestudeerd aan de universiteit, maar dat hebben ze me nooit verteld”. Het juiste antwoord bleek te zijn dat in de middeleeuwen maar weinig mensen konden schrijven en dat ze daarom toneelspeelden. Of zoiets.

Wat vandaag de heersende trend in de OB is, weet ik niet (jullie mogen mij uitfluiten). Wij zijn allemaal specialisten die vaak geen klare kijk hebben op waar hun collega’s mee bezig zijn.

Maar wat we zeker delen – en dat geldt voor het personeel van de kleinste wijkbibliotheek, de grootste bewaarbibliotheek en van het archief – is dat we, tussen al onze andere bezigheden door, bezig zijn met de herinneringen van ons allemaal, van onze gemeenschap.

Daarmee werpen we een dam op tegen de waan van de dag en houden ook datgene in stand dat niet in de mode is, maar misschien toch de moeite loont. Jullie mogen dat overdreven vinden, maar tijdens zijn zwakke momenten is deze oude krokodil een idealist.