Het verdict is gevallen. Een bibliotheekmedewerker of informatiebemiddelaar verdient een opleiding in het secundair onderwijs, een bibliotheek- of informatiedeskundige hoort een opleiding te krijgen in het hoger beroepsonderwijs. In het jargon: deze twee beroepskwalificaties zijn ingeschaald op niveaus 4 en 5, nadat eerder die voor bibliothecaris / informatiemanager ingeschaald werd op niveau 7 (masteropleiding). Vooral het advies van de inschalingscommissie dat de competenties van een bibliotheekdeskundige onderwezen kunnen worden in het hoger beroepsonderwijs, doet velen de wenkbrauwen fronsen. Die competenties omvatten immers naast projectcoördinatie en leidinggeven, onder meer ook het optimaliseren en het innoveren van de toegankelijkheid van het informatieaanbod. Opdrachten voor een bachelor, zou je verwachten. Maar wie zijn wij om het oordeel van de inschalingscommissie – met onder meer deskundigen van de Boerenbond, Voka en Unizo – in twijfel te trekken? De boodschap komt op het moment dat de Universiteit Antwerpen een einde maakt aan de post-academische vorming (PAVO) Informatie- en Bibliotheekwetenschap (IBW). Grote verontwaardiging vanuit de sector – een petitie verzamelde op korte tijd 1700 handtekeningen – mocht hieraan niet verhelpen. Terwijl de bibliotheken juist nu nood hebben aan mensen met kennis, overtuigingskracht en visie, aan ‘leadership’. De Vlaamse overheid laat de lokale openbare bibliotheken immers over aan de autonomie van steden en gemeenten. Aan de dorpspolitiek, zouden we in een boze bui kunnen stellen. Was het niet minister-president Geert Bourgeois die in een vorige leven vaststelde dat net de lokale besturen over te weinig ‘bestuurskracht’ beschikken? Maar laat ons focussen op het goede nieuws. Door de inschaling kunnen de graduaatsopleidingen hun omvorming tot hoger beroepsonderwijs immers doorzetten. Ze zullen daarbij rekening moeten houden met de beroepskwalificaties die door de sector opgesteld werden. Daarmee hebben de bibliotheken voor het eerst een instrument in handen om erop toe te zien dat de opleidingen mensen afleveren met de juiste competenties. Die kans laten we toch niet liggen? Ook de hoop op een universitaire opleiding mogen we niet opgeven. Terwijl we alle mogelijke pistes onderzoeken, moeten we ook beseffen dat het einde van IBW ons de mogelijkheid biedt om na te denken over de inhoud van die nieuwe universitaire opleiding. Naast kerncompetenties rond informatiebeheer moeten vooral management en communicatie sterker aan bod komen. Die stelling werd ook verdedigd op het congres van onze Nederlandse zustervereniging KNVI in november. Tijd om ook eens over de grens te gaan kijken? Ondertussen start de VVBAD het traject op om te komen tot beroepskwalificaties voor de archiefsector. We zetten door!