In 2013 kwam ik in een aantal polemieken terecht. Toegegeven, ik verzeilde meestal vrijwillig in een aantal discussies, een enkele keer zelfs op eigen initiatief. Het ging dan over enkele heikele thema’s die de pennen en de emoties in beroering brachten. Het kwam er dan op aan het hoofd koel te houden. Als ongeveer de enige in het Nederlandse taalgebied, ben ik van mening dat het beroemde Gruuthusehandschrift nooit van Lodewijk van Gruuthuse is geweest. Deze opvatting gaat in tegen de huidige wetenschappelijke consensus onder zowat alle specialisten op het gebied van de Middelnederlandse literatuur. Ik kom die mensen tegen op congressen en studiedagen, in de studiezaal van mijn eigen Stadsarchief en ik zat met hen in werkgroepen en commissies. De discussie verloopt minzaam, zij het op het scherp van de snee, en ik kan nog steeds door één deur met deze dames en heren. In verband met de beroemde Brugse reliek van het Heilig Bloed verdedig ik de huidige wetenschappelijke consensus, o.a. op basis van documenten uit het Stadsarchief. Mijn tegenspeler is hier één vermetele historicus die een laatmiddeleeuwse legende tot historische waarheid wil opwaarderen. Ook hier verloopt de discussie minzaam, en binnenkort zullen we waarschijnlijk samen een publicatie maken voor Poolse belangstellenden in het Heilig Bloed van Brugge. De discussie in META over de thema’s van Erfgoeddag duurde drie afleveringen. Mijn tegenspeler noemde mijn column eerst een “slordig stukje”, maar in een persoonlijke reactie merkte hij op dat er “ondertussen toch weer publiciteit is gemaakt voor erfgoed en archieven”. Polemieken wekken doorgaans nogal wat belangstelling. Het komt er dan op aan je niet te laten meeslepen in allerlei emoties of persoonlijke betrokkenheid. Wetenschappers zijn meestal wel getraind op dat gebied. Amateurhistorici, vrijwilligers en heemkundigen zijn dat iets minder. De lokale archivaris kan dan plots in de studiezaal of in de plaatselijke ‘erfgoedgemeenschap’ in de rol van scheidsrechter worden geduwd, een onverwacht aspect van zijn taak als informatiebemiddelaar. Moet je hier partij kiezen, alleen maar olie op de golven gieten, of je schouderophalend naar je kantoor reppen want “ze moeten het zelf maar uitzoeken”? Met aanslepende conflicten in het lokale milieu van erfgoedliefhebbers en –vrijwilligers is niemand gediend. Een lokale archivaris moet dan ook af en toe knopen durven doorhakken, zo is althans onze ervaring.