Bye, bye bib?

META Nummer 2012/8

Bye, bye bib?

Geschreven door Bruno Vermeeren
Gepubliceerd op 01.11.2012
De eerste aankondiging van het Vlaams e-boekplatform (VEP) kwam er in 2009 op Informatie aan Zee. Op de Denk- en discussiedag van Bibnet, maandag 8 oktober ll, was er nog niet veel vooruitgang te zien. Uitgevers aarzelen. Ze zijn bang dat hun boeken illegaal op het web zullen verschijnen. Niet alleen in Vlaanderen hebben bibliotheken geen, of hooguit moeizame, toegang tot e-boeken. In Nederland stelt Bibliotheek.nl een ‘eBooks eregalerij’ ter beschikking van de bibliotheken. Deze telt inmiddels 26 klassiekers. Daarnaast is er een streaming aanbod met 200 boeken, waarvan een kwart anderstalig. In de VS publiceerde de American Library Association (ALA) recent een open brief aan de uitgevers. “Het gebeurt niet vaak, in de vrije markt, dat een klant de mogelijkheid ontzegd wordt om een product te kopen van een bedrijf en te horen krijgt dat ‘zijn geld niets waard is’”, schrijft de vereniging. De grote uitgeverijen weigeren er gewoon aan bibliotheken te leveren. Over de grote plas is inmiddels wel ongeveer de helft van de bestsellers als e-boek beschikbaar in de bibliotheek. Daar kunnen we in Vlaanderen alleen maar van dromen. Maar het probleem zit al evenzeer in de grote diversiteit aan formaten en apparaten. Het is een grote warboel. Bibliotheken kunnen hun gebruikers gewoon niet de kwaliteit bieden waar deze recht op hebben, aldus Librarian in Black Sarah Houghton. Discussie over het onderwerp in Vlaanderen blijft beperkt, zelfs op een denken discussiedag van Bibnet. Er zijn nochtans wel wat vragen die een antwoord verdienen. Bijvoorbeeld:
  • Waar ligt het onderscheid tussen huren en lenen? In Nederland wil het CB — het vroegere Centraal Boekhuis — een verhuurdienst voor e-boeken starten. De uitgever stelt een huurprijs vast voor de boekhandel of de bibliotheek die op hun beurt een prijs kunnen vragen voor doorlevering aan hun klanten/gebruikers. En dan is de bib concurrent van de boekhandel, in plaats van klant …
  • Wat als het niet over lenen of huren, maar over toegang gaat? Binnenkort wil Oyster — vergelijkbaar met Spotify — toegang bieden tot een collectie e-boeken. Voor een bescheiden abonnementsprijs kan je dan onbeperkt e-boeken lezen, op al je toestellen. Bye, bye, bib?
  • Hebben we die e-boeken wel nodig? Welke waarde heeft een bibliotheek met boeken over fysica als dat thema je niets zegt? Het komt niet op de boeken aan, maar op de diensten voor de gemeenschap, gebruikers en niet-gebruikers, volgens Phil Bradley.
Eblida lanceerde in het voorjaar een campagne rond e-lending, zeg maar een leenrecht voor elektronische boeken. Maar of het nu om dat lobbywerk gaat, of om een Vlaams e-boekplatform, zonder antwoorden op deze vragen geraken we geen stap vooruit. Tijd voor een denk- en discussiedag?

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be