Johan Vannieuwenhuyse, Voorzitter VVBAD Tom Haeck, Voorzitter sectie AHD “De noodzaak de Archiefwet van 24 juni 1955 aan te passen, laat zich reeds lang voelen”, zo schreef Griet Maréchal in 1993. Zij was toen voorzitter van de sectie Archief van de VVBAD. Het is de openingszin uit het ten geleide van de brochure Een archiefwet voor het federale België. Zij verwees naar initiatieven uit 1987, inmiddels dus 25 jaar geleden. Toen al was een van de uitgangspunten “dat de archieforganisatie bij de bestuursorganisatie van de Staat moet aansluiten”. De brochure was een van de vele initiatieven om tot een aangepaste regelgeving te komen. Al deze initiatieven bleven zonder succes. Pas in 2007 kwam er schot in de zaak, toen de Vlaamse overheid de VVBAD een studieopdracht toewees om een Vlaams Archiefdecreet uit te werken. Zes maanden kreeg de vereniging om de regelgevende initiatieven uit het verleden te analyseren, de sector te consulteren en een decreet uit te werken. Het resultaat werd gepubliceerd onder de titel Naar een publiekrechtelijk-archiefdecreet als nummer 11 in de reeks Archiefkunde. “Door de opeenvolgende staatshervormingen heeft de Vlaamse overheid de bevoegdheid om het openbaar archiefwezen in Vlaanderen te organiseren en te regelen”, stond in het ‘Woord vooraf’. Ditmaal is het initiatief niet in de vergeethoek geraakt. Een politiek-ambtelijke werkgroep van de Vlaamse overheid werkte door op de tekst. Het resultaat is het Archiefdecreet van 9 juli 2010. Het decreet zelf is in werking, maar het is nog wachten op twee uitvoeringsbesluiten. Het eerste regelt de kwaliteitscriteria, de selectiecommissies en het steunpunt, het tweede het centraal register en de externe audit. In een interview met Bibliotheek- & archiefgids schoof minister Bourgeois 1 januari 2012 naar voor als datum voor het in werking treden van de besluiten. Die timing is niet gehaald, maar op de laatste ministerraad van 2011 werd het eerste uitvoeringsbesluit wel principieel goedgekeurd. Nu wordt er advies gevraagd aan diverse instanties. In het eerste uitvoeringsbesluit kiest de Vlaamse overheid ervoor om de selectiecommissies en het steunpunt zelf in te richten. Voor de VVBAD betekent dat allicht dat de subwerkgroepen selectielijsten van de werkgroep Lokaal Overheidsarchief binnen afzienbare tijd zullen ophouden te bestaan. Jarenlang heeft de vereniging zich het opstellen van selectielijsten aangetrokken en daarin ook de nodige expertise opgebouwd. We verwachten dan ook dat de Vlaamse overheid hiervan gebruik zal maken bij het samenstellen van de selectiecommissies. Met de principiële goedkeuring van het uitvoeringsbesluit zet de Vlaamse overheid weer een stap vooruit bij de implementatie van het Archiefdecreet. Twee jaar na de uitvaardiging zouden de gevolgen nu stilaan zichtbaar mogen worden op het terrein.