Consortium of University Libraries of Catalunya

Studiereis Barcelona woensdag 2 tot vrijdag 4 juni 2010

Consortium of University Libraries of Catalunya

Waar:

Barcelona

Wanneer:

Donderdag 3 juni 2010, 11.30u.

Verslag: Kaat Van Wonterghem, e-Consortiumconsultant

Op de westelijke heuvels achter de wijken Sants (station) en Les Corts (Camp Nou, het stadion van FC Barcelona) en ingeplant naast een militaire kazerne, bevindt zich de Universitá Polytechnica de Catalunya (UPC). Deze technische universiteit huisvest niet alleen de grootste universiteitsbibliotheek van Barcelona, genoemd naar rector Gabriel Ferraté, maar is tevens de thuisbasis van het consortium van Catalaanse bibliotheken (CBUC).

Een eerste presentatie over de jongste realisaties van de UPC, zeker op het gebied van e-tools en mobiele services, krijgt meteen concrete invulling tijdens de rondleiding:

  • mobiele website van de bibliotheek en haar catalogus
  • mobiele reservatie van de studieboxen
  • uitleen van e-bookreaders en laptops (over het wel en wee van de veiligheids- en diefstalproblemen hiermee is niet dieper ingegaan)
  • Nintendo te huur ter ontspanning – gaming wordt als een leeronderdeel beschouwd voor zowel studenten als professoren
  • “vraag het aan de bibliothecaris” via SMS
  • USB opslag te huur
  • uitleen van rekenmachines (studenten kunnen vier social websites tegelijkertijd bekijken maar niet meteen meer de calculator op hun desktop vinden, ook bij ons niet)

... allemaal ingegeven vanuit het concept “ik draag de bibliotheek en haar mogelijkheden steeds met me mee”.

Wat zeker opvalt tijdens de rondgang is de massale bibliotheekbezetting (op elke verdieping), niet alleen van elke zitplaats maar ook van de zetels en eveneens van de studeervakken. Ook de afgesloten werkboxen zitten vol. Hier kan je met meerdere studenten samen studeren of aan een opdracht werken waarbij er gepraat mag worden en je gebruik kan maken van schrijfbord en groter beeldscherm. Het is natuurlijk ‘bloktijd’ maar toch … Aan déze openingsuren zullen we in Vlaanderen allicht nooit tippen: van 9u30 tot 02u00. Ons levensritme ligt ook anders. ‘Stilte’ blijkt een erg gevraagd (en gerespecteerd) goed te oordelen aan de zeer ‘retro’ aandoende affiches die overal zichtbaar opgehangen - in het Catalaans! Het bibliotheekpersoneel is erg jong en dat geldt eveneens voor het overgrote deel medewerkers die achter de schermen de e-bibliotheek uitbouwen.

De presentatie van CBUC (Consorci de Biblioteques Universitàries de Catalunya) krijgen we van de immer gedreven Lluís Anglada, collega consortiummanager. Hij maakt ons meteen duidelijk dat we niet zozeer samenkomen om mekaar te vertellen wat we beiden weten dan wel om samen constructief te praten over nieuwe uitdagingen. Hij legt uit waar de nieuwe kansen en projecten voor CBUC zich situeren. Niet zonder reden vertrekt Lluís vanuit een beeld waarop we Franco zien… iets wat deze reis wel meermaals opduikt. Dit is voor hen een ijkpunt, een sein voor nieuw leven erna.

Er volgt een doorleefd verhaal over consortiumsamenwerking en non-samenwerking: als je geen verleden hebt kan je immers sneller vernieuwen en structureel snel opschieten maar de keerzijde ervan is wel dat het samenwerken op zich niet echt ingeworteld is en geen echte voorgeschiedenis heeft.

Dit verhaal heeft heel wat gelijkenissen met Vlaanderen:

  • autonome regio met circa 7 miljoen inwoners,
  • eigen taal,
  • 8 publieke universiteiten en 4 privé-universiteiten met een populatie van 200.000 studenten en 15.000 professoren.
  • Van de 9 miljoen euro budget die naar e-databanken en e-tijdschriften gaat, komt een bijdrage van 2 miljoen euro van de overheid (dit bedrag is vergelijkbaar met dat van de Elektrondotatie over de laatste 15 jaar)

- Net zoals VOWB groeide CBUC vanuit een samenwerkingsverband van de universiteitsbibliotheken (VLIR). Ook bij hen gebeurde de eerste aankopen door hogere instanties. Nu is de ‘staat’ louter nog leverancier van trainingen en de ‘bijhorende hostessen’. CBUC doet de consortiumaankopen en het beheer. Idem dus zoals de huidige status VOWB/Elektron. Kleinere partners zoals musea, erfgoedinstellingen en gespecialiseerde onderzoekscentra – zelfs indien niet geïnteresseerd in de UC (cfr. infra) – worden opgenomen in de consortiumgroep om deel te nemen aan een gezamelijke aankoop van e-resources en ruimer. Doelstelling voor CBUC in nabije toekomst: ook openbare bibliotheken en wetenschappelijke verenigingen betrekken bij de consortia alsook het onderwijzend personeel van de hogescholen en de secundaire scholen.

- Hun eerste samenwerkingservaring kwam tot leven dank zij de geboorte van een gezamenlijke catalogus, de Union Catalogue (UC) voor Catalonië, ook wel de CCUC.

- Andere grote samenwerkingsverbanden die op consortiumniveau geregeld worden: ILL, Coöperatieve Repositories naast Culturele Repositories, GEPA = Garantie d’Espai per e la preservació de l’Accés (te vergelijken met VOWB depot), consortiumleen. Alle dragen ze bij tot een versterken van de consortiale samenwerking zonder dat er afbreuk wordt gedaan aan het afzonderlijke instellingsbeleid.

Het bezoek werd op een aangename manier afgesloten aangezien de collega’s van CBUC ons uitnodigden voor de lunch in het nabijgelegen universiteitsrestaurant, waar het onderwijzend personeel zelf de maaltijd nuttigt. Niet alleen de hitte van de arduinen bekleding van deze relatieve nieuwbouw, maar meer nog de warmte en het enthousiasme waarmee we ontvangen zijn, blijft nazinderen.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be