De tijd waarin academisch onderzoek neersloeg in kasten met steekkaarten, dikke mappen kopies, dozen met foto’s, stapels met de hand ingevulde enquêtes, geluids- en beeldopnames op vele uiteenlopende dragers, ligt grotendeels achter ons. Niet alleen voor wetenschappelijke publicaties maar ook voor de onderzoeksgegevens die de basis daarvoor vormen, overheerst de digitale vorm. Dit creëert kansen om deze onderzoeksdata efficiënter te beheren: onderzoekers kunnen hun gegevens op een meer overzichtelijke manier verzamelen, de bestanden kunnen in digitale vorm worden opgeslagen en idealiter kunnen deze gegevens wereldwijd digitaal ter beschikking worden gesteld aan de internationale onderzoeksgemeenschap. Anderzijds brengt dit nieuwe vragen rond metadatering en lange termijn preservatie met zich mee.

Voor de Universiteitsbibliotheek Leuven, die in de laatste jaren in snel tempo evolueert van een klassieke ‘boekenplaats’ naar een centrale speler in het informatiebeheer voor onderwijs en onderzoek aan de KU Leuven, vormt de uitbouw van een duurzaam datamanagement misschien wel de grootste uitdaging van de nabije toekomst.

In de presentatie wordt getoond welke plaats de UB en haar bibliotheekinformatiedienst LIBIS innemen in de lifecycle van onderzoeksdata en hoe ze hierbij samenwerken met andere diensten van de KU Leuven om gezamenlijk een volledige dienstverlening voor onderzoekers voor het creëren, bewaren en ontsluiten van onderzoeksdata aan te bieden, in de lijn van internationale voorbeelden maar vooral gericht op de specifieke noden van de eigen onderzoekers. Deze nieuwe opdracht vraagt om veranderingen op vele vlakken. Er is de vanzelfsprekende nood aan verdere ontwikkeling van de ICT-infrastructuur om de data te verwerken en te bewaren. Maar ook organisatorische aanpassingen, het uitwerken van nieuwe methodieken en de verwerving van specifieke competenties en profielen onder het bibliotheekpersoneel worden in kaart gebracht.

CV's

Diederik Lanoye studeerde Geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven). Als projectmedewerker van de Short Title Catalogus Vlaanderen – sinds 2009 opgenomen in de werking van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek – reisde hij gedurende jaren langs verschillende Vlaamse erfgoedcollecties om het Vlaamse gedrukte patrimonium te registreren. Sinds 2012 is hij als verbonden aan de Universiteitsbibliotheek Leuven waar hij de catalografische verwerking van de erfgoedcollecties van de KU Leuven coördineert en vanuit de centrale Universiteitsbibliotheekdienst Metadata ondersteuning biedt aan de medewerkers van tientallen instellingen die lid zijn van de LIBISNet-netwerkcatalogus.

Roxanne Wyns studeerde Kunstgeschiedenis en Archeologie aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Als Business consultant bij LIBIS, KU Leuven begeleidt ze partners bij het opzetten en realiseren van hun digitaliseringsproject. Ze is actief in verschillende nationale en Europese Best practice projecten als expert in data management, standaarden en data interoperabiliteit. In deze projecten werkt ze samen met onderzoekers en culturele instellingen aan de uitbouw van een digitale strategie en de ontwikkeling van nieuwe tools voor o.a. onderzoek, user engagement, virtual storytelling, lange-termijn bewaring en research data management. Het betreft hier vaak data uit bibliotheken, archieven, erfgoedinstellingen waarop bijkomend onderzoek gedaan wordt, waarvan de resultaten op lange-termijn moeten bewaard worden en die men al dan niet naar een breed publiek wenst te ontsluiten.