ABSTRACT

Verkies jij de wegenatlas boven GPS, of net niet? Raak jij ook wel eens op de dool in de digitale wereld? In deze tour d'horizon verkennen we de mogelijkheden voor het digitaal ontsluiten van cartografisch materiaal.

Daarnaast kijken we naar digitale toepassingen om topografisch gerelateerde archiefreeksen en verzamelingen op een aantrekkelijke manier toegankelijk te maken.

Het menu wordt samengesteld op basis van binnen- en buitenlandse voorbeelden, gekruid met ervaringen uit de eigen keuken van het FelixArchief/Stadsarchief Antwerpen.

CV

Joost Depuydt is sinds 2006 als consulent wetenschappelijk werk verantwoordelijk voor het beheer van de verzamelingen van het FelixArchief/Stadsarchief Antwerpen. Een belangrijke verzameling is de topografisch-historische atlas, die ruim 13.000 kaarten, tekeningen en prenten bevat.

Vóór 2006 verdiende hij zijn sporen in de wetenschappelijke bibliotheekwereld achtereenvolgens als catalograaf oude drukken (Centrale Bibliotheek K.U.Leuven en STCV) en stafmedewerker (UB K.U.Leuven). In al deze functies streefde hij naar een verzoening van nieuwe technologieën met oude collecties.

VERSLAG

In zijn presentatie reikte Joost Depuydt van het Felixarchief een aantal mogelijke criteria aan voor de selectie van kaartmateriaal dat in aanmerking komt voor digitalisering. Vervolgens ging hij dieper in op verschillende manieren van het online aanbieden van het gedigitaliseerde materiaal.

De eerste stap is nagaan welk materiaal reeds digitaal beschikbaar is bij andere instellingen in binnen- en buitenland. Dit lijkt zo evident, maar het wordt meermaals over het hoofd gezien. De normen die je zelf bepaalt voor de digitale opnames zijn misschien niet dezelfde als bij een andere instelling, maar misschien wel voldoende.

Vervolgens kan je nagaan welk materiaal uit de eigen collectie waardevol genoeg is om te digitaliseren. Naast een aantal algemene criteria, zoals wat is de core business van de archiefinstelling en over hoeveel tijd en budget beschikken we, gaf Depuydt een overzicht van de criteria die door het Felixarchief worden toegepast.

Raadpleging van de stukken en mogelijke gebruiksschade staan hierbij centraal. Grote formaten kunnen moeilijk in origineel ter beschikking gesteld worden in de leeszaal. Documenten in slechte materiële staat of stukken die vaak geraadpleegd worden kunnen (bijkomende) schade oplopen bij raadpleging. Deze types komen dus prioritair in aanmerkingen om gedigitaliseerd te worden.

Het Felixarchief integreerde vervolgens de gedigitaliseerde afbeeldingen in lage resolutie in haar online archievenoverzicht. De gebruiker kan deze bestanden eenvoudig downloaden of bekijken. Andere instellingen in binnen- en buitenland gaan nog een stap verder met het ontsluiten van het gedigitaliseerde kaartmateriaal door het te georefereren (punten van een oude en hedendaagse kaart met elkaar verbinden), te indexeren (de kaart situeren in een groter geografisch geheel), te vectoriseren (omzetten naar een lijntekening) of door er historische GIS-gegevens aan toe te voegen.

Annelies Nevejans