Abstract:

Inleiding: Informatiebronnen zijn verspreid over de wereld in talrijke, verschillende systemen.

Probleemstellingen: De spreiding van informatie hindert snelle exploitatie. Hoe kunnen bouwers van informatiesystemen hieraan verhelpen? Hoe kunnen informatie-intermediairs assistentie bieden aan eindgebruikers?

Technieken/tactieken voor vlugger vinden van informatie: Twee methodes kunnen helpen. Enerzijds samenbrengen van informatie in één systeem, meestal een database. Anderzijds zoeken in één actie in verschillende systemen. Een goed begrip hiervan is vooral interessant voor degenen die betrokken zijn bij het kiezen en/of bouwen van een informatiesysteem.

Concrete, bruikbare toepassingen: Beide technieken hebben talrijke toepassingen waarvan we een aantal presenteren als nuttige, interessante voorbeelden. Een goede kennis hiervan is vooral interessant voor informatie-intermediairs.

Vergelijking van pro en contra voor de verschillende technieken/tactieken: Bedenkingen zijn o.a. de volgende. Hoe up-to-date is de informatie? Hoe snel loopt het zoeken en vinden? Hoe verfijnd kan de zoekactie verlopen? Een goed begrip hiervan is interessant voor iedereen betrokken bij informatiesystemen: bouwers en beheerders van systemen, verantwoordelijken voor input van informatie, informatie-intermediairs en eindgebruikers.

CV:

Paul NIEUWENHUYSEN:

Office: 2B112, Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2, B-1050 Brussel, Belgium
Tel. 32 2 629 2436 (directly) or 2609 (secretary); Telefax: 2693 (or 2282)
Home: Grote Kauwenberg 11, B-2000 Antwerpen Tel. International 32-3 2340551 National 03 2340551
Electronic mail: Internet: Paul.Nieuwenhuysen@vub.ac.be

Born in Antwerp, Belgium, 20 July 1952. Languages: Nederlands, English, Français...

Doctoraat (Science, physics) (= PhD) Grootste onderscheiding, 1979 
Geaggregeerde voor het Hoger Onderwijs, 1983 (= Belgian postdoctoral degree)
Speciale Licentie Documentatie- en Bibliotheekwetenschap, 1986 (= Master Information Science)

1991... : Guest Professor, Information and Library Science, Universiteit Antwerpen
1983... : Faculty member, Vrije Universiteit Brussel, now as full time "Hoogleraar" (Professor)
1982-'83: Project leader, Research and Development, Safinco. 
1974-'82: Research scientist, Universitaire Instelling Antwerpen (now Universiteit Antwerpen).

Board member of the 
-- section Scientific Documentary Information of the Flemish library, archive, and documentation society;
-- inter-university study program in Information and Library Science, organised at the University of Antwerp.

Editorial board member of
-- Bibliotheek- & Archiefgids (journal) and Bibliotheekkunde (series) [Belgium]
-- Informatie Professional (monthly journal) [The Netherlands]
-- LIBRES: Library and Information Science Research Electronic Journal (open access) [International]
-- UNESCO-IOC-IODE-OceanTeacher open access digital library on information management
-- World Digital Libraries: an international journal (starting from 2008)

Author or co-author of more than 100 publications, including more than 30 refereed papers in international scientific/technical journals, and 2 dissertations.

Promoter of a VLIR - International University Cooperation development project with Sokoine University for Agriculture (the Sokoine National Agricultural Library), in Morogoro, Tanzania, Africa; 1998-2008.

Organiser of International Training Programs on scientific INFORMATION, supported by VLIR.

Lecturer: courses on
-- Online information retrieval
(Vrije Universiteit Brussel: Master in Communication Studies)
-- Technology for information systems
(inter-university post-graduate study program Documentation and Library Science)
-- The information market / Information sources
(inter-university specialised postgraduate specialised study program Information and Library Science)
-- Information: retrieval, management and presentation
(inter-university study program Master in Ecological Marine Management)
-- Scientific reporting and didactics
(Master in Biology and inter-university study program Master in Ecological Marine Management)
-- Recent Internet development for information management
(inter-university study program Master in Ecological Marine Management)

Other interests: creative photography; music; traditional, ethnic art...

More information is available online through WWW: http://www.vub.ac.be/BIBLIO/nieuwenhuysen/

Verslag door Hilde Vanoverbeke:

Paul Nieuwenhuysen had het in zijn bijdrage over de verschillende mogelijke methoden om information retrieval efficiënt te maken in een wereld van verspreide informatiebronnen. De titel van de lezing paste perfect bij de inhoud: zoveel slides en zo weinig tijd. Veel aanwezigen in de zaal ook.

Methoden voor toegang tot verspreide bronnen.

Er zijn twee basismethoden ontwikkeld: enerzijds merging, het opzetten van een centrale databank met de metadata van verschillende bronnen, anderzijds federated search, waarbij een zoekmachine direct en tegelijk meerdere online databanken of webbronnen bevraagt. Een voorbeeld van de eerste aanpak is Wikipedia, een voorbeeld van federated search is V-spaces (VubisSmart). Op 5 mei organiseerde de sectie schoolbibliotheken van de VVBAD trouwens nog een infosessie omtrent 'federated search engines'. In de realiteit zie je vaak hybride vormen van aanpak: federated search in centrale databanken, zoals bijvoorbeeld WorldWideScience.

Werking van een federated search engine.

Hoe werkt zo’n federated search engine eigenlijk? Dat gaat als volgt. Een zoekvraag wordt getransformeerd en verstuurd naar een groep van verspreide databanken of webbronnen, met een aangepaste syntax. Vervolgens worden de resultaten van de verschillende databanken samengevoegd en in een uniform formaat gepresenteerd met beperking van dubbels. Ten slotte is er een instrument voorzien om de resultatenset te sorteren.

Vergelijking van beide methoden.

Beide methoden bieden de gebruiker zowel voor- als nadelen. Raadplegen van een centrale databank werkt sneller, maar de informatie is minder up to date. Bij federated search is dat net omgekeerd. De gebruiker vindt alleszins meer via de laatste methode. Beide zoeksystemen hebben problemen met het adequaat detecteren van dubbels.

Meer toepassingen.

Tijdens de lezing zijn nog voorbeelden van centrale databanken genoemd: subject directories als Yahoo, internet indexen als Bing en boekendatabanken als Google Books. Wat federated search betreft werden als voorbeelden onder meer gegeven: zoekprogramma’s voor vliegtickets of hotels, en OBIS (Ocean Biogeographic Information System) door het Vlaams Instituut voor de Zee.

Tot besluit werd nog gewezen op het probleem dat de juiste werking van zoekmachines vaak niet transparant is voor de eindgebruiker. En er werd het publiek meegegeven dat er snelle vooruitgang gemaakt wordt op het gebied van het efficiënt toegankelijk maken van verspreide bronnen.