Abstract

Deze voordracht zal de achtergrond en stand van zaken van Europeana (de vorige European Digital Library) uitleggen. De opdracht van de K.U.Leuven als vertegenwoordiger van Vlaanderen in Europeana en als werkgroepleider wordt beschreven. Belangrijke issues zoals het concept van aggregator, het business model en het business plan zullen worden gepresenteerd. De mogelijkheden van deelname van bibliotheken, archieven, musea en multi-media instellingen in Vlaanderen zal besproken worden.

CV

Professor M. W. Collier, MA, DLitt (Hon), DipLib, FCLIP, born 31.7.47

Mel Collier is Professor at the Catholic University of Leuven (Belgium) and Director of the University Library. Formerly he was University Library Director at Tilburg (Netherlands) and Head of Learning Development at De Montfort (GB). He is an experienced manager of ICT and educational development in universities, and has worked as a director in the private sector. His research and consultancy work is focused on digital libraries, learning development and change management.

Since the early seventies he has been active in research into the library applications of information technology. He has written and collaborated in numerous research reports, edited works and journal articles. He has served on several national and international bodies including the Library and Information Commission, the UK Government's advisory body for library and information matters. He was also chairman of the Library and Information Advisory Committee of the British Council. He directed the first digital library project in UK and has collaborated in and directed a number of projects within the EU frameworks since 1993, including The European Digital Library (Europeana), TEL, ELISE, ELSA and MINSTREL. He is a graduate in Arabic, speaks French and Dutch and has a working knowledge of German.

For further information see http://www.kuleuven.be/cv/u0047235.htm

Verslag

De oorsprong van Europeana kan teruggevoerd worden naar het ontstaan van The European Library. Dit samenwerkingsverband werd bekostigd met Europese subsidies en de eerste resultaten op het web waren zichtbaar in maart 2005. 48 Europese nationale bibliotheken werken ondertussen mee aan dit project, dat de bedoeling heeft om de rijkdommen van deze nationale bibliotheken op een vlotte wijze (financieel en technisch) toegankelijk te maken voor alle geïnteresseerden.

Vanuit The European Library werd vanaf september 2006 het EDL-project opgestart. Deze afkorting staat voor de European Digital Library en legde zich toe op de integratie van bibliografische catalogi en digitale collecties van een beperktere set van nationale bibliotheken in The European Library.

Met het Europeana-project wil The European Library nog verder gaan in haar aanbod van digitaal materiaal aan de geïnteresseerde gebruiker. In dit project worden immers niet enkel bibliotheken, maar ook archieven en musea betrokken.

Wat is Europeana nu precies? Het is geen “Europese superdatabank”, maar wel een portaalsite die toelaat om de digitale collecties van de participanten via één zoekactie te doorzoeken. De bedoeling is om tegen 2014, 25 miljoen items ter beschikking te stellen. Voorlopig zijn er “slechts” 4,6 miljoen items aanwezig.
Ook Vlaamse digitale collecties zijn opgenomen in Europeana, met name de data van de Vlaamse kunstcollectie, de Universiteitsbibliotheek Gent, de VRT en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Verder is er de participatie van de Provincie Limburg, van Athena (Access to Cultural Heritage Networks Across Europe), Michael (Multilingual Inventory of Cultural Heritage in Europe) en de KULeuven die de rol van vertegenwoordiger voor Vlaanderen op zich neemt met als doel om de communicatie tussen de mogelijke Vlaamse deelnemers te faciliteren en te stimuleren. De KULeuven wordt hiertoe bijgestaan door het overlegplatform Europeana Vlaanderen dat gesteund wordt door het Vlaamse Agentschap Kunsten en Erfgoed.

Zoals hierboven gesteld is Europeana geen “superdatabank”, maar een aggregator. Dit betekent concreet dat de verschillende vertegenwoordigers van Europeana in de diverse landen de metadata van de eigen groep van contentleveranciers moeten verzamelen en naar de Europeanaploeg doorsturen; dat zij de contentleveranciers moeten adviseren over de standaarden voor de metadata; dat zij indien nodig metadata converteren en dat zij ten slotte de contentleveranciers helpen met administratie, operaties en training.

Het overlegplatform Europeana Vlaanderen verzamelt momenteel alle gegevens die nodig zijn om een offerte voor een haalbaarheidsstudie voor aggregatie op Vlaams niveau uit te schrijven. Een dergelijke haalbaarheidsstudie moet rekening houden met de belangen van diverse geïnteresseerde partijen: de Europese gemeenschap als politieke macht, de verlangens van diverse kleine gebruikers (er moeten voldoende gebruikers zijn om het geheel commercieel interessant te maken), de prioriteiten van de instellingen en deze van commerciële partners en tenslotte de talloze standaarden volgens welke de digitale gegevens opgeslagen zijn. Volgens de spreker is het mogelijk dat Europeana, dat nu bijna volledig door diverse overheden gesubsidiëerd wordt, voor een klein gedeelte (15%) zelfbedruipend wordt. De overige 85% zou blijvend (!) van de diverse overheden moeten komen.