Abstract

Het project BOM_vl, Bewaring en Ontsluiting van Multimediale data in Vlaanderen, is een onderzoeksproject dat het audiovisuele erfgoed in Vlaanderen wil bewaren en toegankelijk maken op lange termijn. Gedurende een anderhalf jaar (1 jan. 2008 - 30 juni 2009) wordt onderzoek verricht naar en kennis en kunde verzameld rond het onderwerp en worden de resultaten ervan vrij beschikbaar gemaakt, o.a. via de website www.bom-vl.be . Het wil tevens op een gemeenschappelijk innovatieplatform concreet demonstreren hoe een gemeenschappelijke inspanning tot tastbare resultaten en efficiëntiewinst kan leiden. 

Verslag door Jan Stuyck

Inge van Nieuwerburgh (UGent) besprak in haar lezing wat de cultuursector uit het BOM-Vl project kan halen. BOM-Vl staat voor Bewaring en Ontsluiting van Muldimediale Data in Vlaanderen. Vlaanderen bezit een schat aan audiovisueel archief. Om verval van dit archiefmateriaal tegen te gaan, dringt zich een langetermijnbewaring op. Eerst gaf de spreekster het opzet van het BOM-Vl project, dat na 18 maanden afliep op 30 juni 2009.

Bij het project waren 25 partners en 5 beleidsdomeinen betrokken. Tot de partners behoorden onderzoeksgroepen , mediapartners en cultuurpartners. Wat betreft die laatste groep ging het onder meer om FARO, BAM, Boekentoren Gent, Muziekcentrum Vlaanderen en het VTi. Qua middelen was er 5 miljoen euro ter beschikking: 80 % subsidies en 20 % kwam van de partners.

BOM-Vl stelde vast dat iedereen bij de cultuurpartners met vragen zit over de bewaring van digitaal erfgoed. Vaak zijn het budgetproblemen die er voor zorgen dat er weinig initiatief wordt genomen om een bewaaronderneming aan te pakken. Onder het motto ‘samen sterk’, bracht BOM-Vl verschillende actoren samen zodat expertise kan gedeeld worden.

Archiveren en digitaliseren waren de twee thema’s die Van Nieuwerburgh in haar lezing centraal stelde, onder de centrale vraag: wat te doen met digitale objecten?

Wat moet gedigitaliseerd worden? Daarvoor verwees Van Nieuwenburgh naar het onderzoek WP5: vele culturele instellingen blijken (nog) geen goed beeld te hebben op wat van hun collectie dient gedigitaliseerd te worden. Er is m.a.w. binnen elke instelling nood aan selectie, uitgaande van het collectiebeleid van het eigen instituut. Selectie kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op fysische criteria. Ook digital born archive heeft selectie nodig, wellicht meer dan papieren archief. Een typerend voorbeeld daarvan is de rijkgevulde inbox van ieders mailaccount. Selectie in bewaring van mails dringt zich noodzakelijkerwijs op. Idem voor formaten: men kan best het aantal bestandformaten beperken. De praktijk van selectieprocessen is beschreven in BOM-Vl en terug te vinden op de website (www.bom-vl.be). Naast selecteren dient men bij digitalisering ook aandacht te besteden aan standaardisering. SOTA is gepubliceerd op de BOM-Vl website (http://hdl.handle.net/1854/LU-480734). Daarin zijn opgenomen de aanbevelingen tot uniformisering (metastandaarden: MARC21, CDWA, SPECTRUM, P/META, …). Er wordt aanbevolen om te werken met een gelaagd metadatamodel met conversie van deze 6 inhoudelijke metastandaarden naar Dublin Core Qualified. Wat betreft de toegang op gedigitaliseerd collecties speelt de copyrightproblematiek. BOM-Vl ontwikkelde hiervoor een checklist.

Inge van Nieuwerburgh gaf tot slot via een demonstratiefilmpje een kijk op het platform ontwikkeld door BOM-VL, een interface die (jammer genoeg) niet voor het publiek toegankelijk is.

Wat brengt de toekomst voor BOM-Vl? Begin 2010 is de publicatie van een boek voorzien. Daarnaast zitten bij IBBT twee aanvragen in de pijplijn die een vervolgtraject op BOM-Vl zijn: Archipel (archieven) en Vlaanderen in Beeld (media).