Op 19 november 2009 organiseerde de werkgroep Competentiemanagement een studiedag over competentieontwikkeling in bibliotheken en documentatiecentra. Bijblijven en bijleren wordt steeds belangrijker in de snel veranderende informatiewereld. Welke competenties worden verwacht van de informatieprofessional van vandaag ? Hoe kunnen organisaties hun medewerkers ondersteunen om deze verder te ontwikkelen ? Het is vaak een gedeelde opdracht. De personeelsdienst bepaalt het strategische kader dat ingevuld wordt door de verantwoordelijken van de bibliotheek of informatiedienst. De nieuwe beroepscompentieprofielen kunnen een vertrekpunt vormen voor beide afdelingen. Na een theoretische inleiding volgen verhalen uit de praktijk. De studiedag sluit af met een workshop waarin onderzocht wordt hoe we het leren op de werkplek concreet kunnen stimuleren.

De studiedag is een vervolg op de succesvolle dag over ‘Competentiemanagement, de lerende organisatie en levenslang leren' in maart 2007.

De werkgroep Competenties is een samenwerking van ABD-BVD, LOCUS, VOWB en VVBAD.

Programma

9.30 u. onthaal

10 u.
Welkom 
Veerle Kerstens, voorzitter werkgroep Competentiemanagement

10.10 u.
Voorstelling van de nieuwe beroepscompetentieprofielen
Anne Roose, SERV
In september 2009 rondde de SERV het werk af aan de beroepscompetentieprofielen voor bibliothecaris/informatiemanager en bibliotheekmedewerk/informatiebemiddelaar. Deze zijn inmiddels ook definitief goedgekeurd. De herwerkte profielen worden op deze studiedag voorgesteld aan de sector.

10.30 u.
Naar een strategisch competentiemanagement in de bib
Annemie Celis, WIVO
Een uitgebreide nota met uitgeschreven competentieprofielen is één stap. Een volgende is het succesvol inzetten van deze profielen bij werving en selectie, vorming en opleiding, en evaluatie en functioneringsgesprekken, de verschillende onderdelen van de HRM-cyclus. Annemie Celis (WIVO) geeft hiertoe een concrete aanzet. In haar lezing gaat ze in op de vraag op welke manier een bibliothecaris competentiemanagement praktisch kan toepassen in de bib.

11.15 u.
Bibliotheken: Alles is in beweging, ook taken en competenties
Hans Geleijnse, Universiteit van Tilburg
De veranderingen in de informatieomgeving en de veranderende wijze van werken van gebruikers dwingen bibliotheken zich te bezinnen op hun diensten en steeds opnieuw hun meerwaarde te tonen. In mijn bijdrage wil ik de belangrijkste uitdagingen waar de wetenschappelijke bibliotheken voor staan proberen te identificeren. 
Vervolgens zal worden ingegaan op de strategische keuzen die in de Universiteit van Tilburg, waar de bibliotheek, het mediacentrum en de IT Services zijn geïntegreerd in een dienst. Ondanks het verschil in cultuur is deze integratie prima gelukt en leidt deze tot nieuwe mogelijkheden in de dienstverlening. 
Er is voor gekozen de competenties die in de nieuwe omgeving vereist zijn helder vast te stellen en deze vervolgens ook te implementeren. Dit vergt een gecompliceerd veranderingsproces met vallen en opstaan. Tenslotte worden lessen getrokken en aanbevelingen gedaan voor een toekomstige aanpak.

12 u. Lunch

13 u. Parallelprogramma

Keuze 1 Competentieontwikkeling in openbare bibliotheken

Aan de slag met de competentiematrix
Sandra Denis, Maike Somers en Philippe Liesenborghs (LOCUS) en Jo Harrewijn (H&P Management Advies)
De bibliotheken kennen trouwe medewerkers: bibloopbanen van 20 jaar en meer zijn geen uitzondering. De tijden veranderen echter, de inhoud van een bib-baan evenzeer. Het gegeven dat een medewerker al die jaren eenzelfde takenpakket kan uitvoeren is minder dan ooit een realiteit. En andere taken betekent andere competenties. Wil een bibliotheek de nieuwe taken aankunnen is het van levensbelang de nodige competenties in huis te hebben. Dit is verre van eenvoudig. Voor een bibliotheek komt het er op aan een zicht te hebben op a) de aanwezige en b) de nodige competenties. Vervolgens kan dan een strategie worden opgesteld om de kloof tussen beide te overbruggen. Om de bibliothecarissen bij deze klus te helpen ontwikkelde het steunpunt LOCUS een competentiematrix. In deze werksessie wordt dit management-instrument voorgesteld en actief uitgeprobeerd.

Keuze 2 Competentieontwikkeling in academische en bedrijfsbibliotheken

NAZCA : een verhaal over lijnen en profielen ...
Veerle Bogaert en Sissi Loostermans, Karel de Grote-Hogeschool
Tegen de achtergrond dat de hogeschool in 2008 de beslissing nam om HR als strategische partner te integreren binnen het globale beleid, is een project gericht op het implementeren van het competentiemanagement, als fundament om de verdere HR architectuur op te bouwen, een logische eerste stap. Met het NAZCA - project worden alle functies binnen de hogeschool ondergebracht in een aantal logische clusters en benoemd in termen van competenties en resultaatgebieden. Er wordt gewerkt aan een KdG - competentiewoordenboek, dat kan dienen als leidraad voor het bespreken, beoordelen én ontwikkelen van competenties.
De eerste lijnen zijn getekend, een aantal profielen krijgt stilaan vorm : de presentatie volgt de lijnen van het NAZCA verhaal in de KdG - bibliotheek.

Personeelsontwikkeling in het kader van veranderingsmanagement 
Mel Collier, Universiteitsbibliotheek Leuven
Sinds 2005 loopt aan de K.U.Leuven een project veranderingsmanagement in de Universiteitsbibliotheek. Uitgangspunt was de doorlichting van de Centrale Bibliotheek die tot veranderingen heeft geleid binnen de Centrale Bibliotheek en in de Universiteitsbibliotheek als geheel. De veranderingen maken deel uit van een strategisch plan. Een onderdeel van het strategisch plan is het personeelsbeleid, dat aldus wordt geformuleerd dat een integrale aanpak binnen de gedecentraliseerde structuur van de Universiteit kan worden toegepast. De nood aan personeelsontwikkeling is een belangrijke factor in het plan. Hierbij wordt gestreefd naar een verbetering van algemene bekwaamheden die voor alle bibliotheken wenselijk zijn, zoals bijvoorbeeld competenties van personeel in publieke diensten. De issues en de ervaringen van het traject worden in de presentatie besproken.

Ontwikkelingen in de wetenschappelijke bibliotheek, wat vraagt dat van de ontwikkeling van competenties van de medewerkers?
Bieneke van de Pas, Centre for Information Services, Philips Research.
Ook de researchbibliotheek heeft last van krimpende budgetten. Dit betekent dat de aanwezige medewerkers andere en nieuwe competenties moeten ontwikkelen via training en opleiding.

14.30 u. Pauze

15 u.

Ook medewerkers leren in de bib!
Brigitte Lauwers, SERV, Stichting Innovatie en Arbeid
Leren op de werkplek is één van de manieren om talenten van medewerkers te ontwikkelen, ook in een bibliotheek. Hoe u dit leren kan versterken, verbeteren of sturen komt aan bod in deze workshop. Samen met u bekijken we bijvoorbeeld hoe u de doorstroom van informatie kan verbeteren, hoe u het onthaal van een
nieuwe medewerker leergericht kan maken, hoe u ervoor kan zorgen dat de kennis en knowhow van ervaren medewerkers in de bibliotheek blijft, hoe u het kennisdelen kan versterken, hoe u de werkplek als leerplek kan gebruiken bij de
introductie van een nieuw bibliotheeksysteem, ...

16.30 u. Slot