In memoriam Paul Wouters, bibliothecaris in hart en ziel

META Nummer 2020/4

In memoriam Paul Wouters, bibliothecaris in hart en ziel

Geschreven door Leen Boermans, Gert van Grootel en Bart Smets
Gepubliceerd op 12.05.2020
IMPORTANT

Het was erg schrikken toen we midden 2019 over de ziekte van Paul hoorden. De ongeneeslijke ziekte ALS is een van de meest ernstige en invaliderende aandoeningen van het zenuwstelsel.

Vlak voor zijn pensioen, waar hij grote plannen voor had, liep het mis met Pauls gezondheid. Voor velen in de bibliotheekwereld was Paul geen onbekende, bijna dertig jaar heeft hij met hart en ziel in de openbare bibliotheeksector gewerkt.

De twee belangrijkste periodes speelden zich af in de bibliotheek van Beerse en de bibliotheek van Turnhout.

Bibliothecaris in Beerse

Paul was een licentiaat in de moderne geschiedenis, een moeilijk diploma in 1984, een tijd van hoge werkloosheid. Daarom startte hij in 1984 met de bibliotheekopleiding in de bibliotheekschool van Antwerpen.

Nog voor hij afstudeerde, kon Paul al aan de slag in de bibliotheek van zijn eigen gemeente Vosselaar. Vervolgens trad hij in dienst als bibliothecaris in Beerse. Daar mocht hij mee de bouw van een nieuwe bibliotheek uittekenen.

Het bestuur koos ervoor om de feestzaal Beersiana tot bibliotheek te verbouwen. Dit gebouw werd in 1995 ingehuldigd en is tot vandaag nog steeds de bibliotheek van Beerse. Paul was een harde werker, maar ook een perfectionist.

Hij leidde zijn bib met grote deskundigheid. Administratief stond alles op punt, medewerkers beschikten over actuele pc’s en software, procedures waren stipt, in de bib en op zijn bureau lag nooit een boekje scheef.

Maar Paul had ook een duidelijke en vernieuwende toekomstvisie. Als bibliotheek op je eilandje zitten, was voor hem geen optie. Al snel zorgde hij bijvoorbeeld voor een link met het grotere Turnhout, zodat klanten van Beerse ook die catalogus konden raadplegen.

Hij startte de bibliotheeksamenwerking binnen de stadsregio Turnhout op, en was ook heel wat jaren voorzitter van de Werkgroep Kempense Bibliotheken. Ook daar nam hij bij vernieuwingen steeds het voortouw.

Zijn soms uitgesproken meningen botsten weleens op weerstand, maar collega’s konden steeds op zijn hulp en steun rekenen wanneer ze met nieuwe technologieën aan de slag wilden.

Bibliothecaris in Turnhout

Op 1 september 2001 maakte Paul de overstap naar de bibliotheek van Turnhout. Het was al snel alsof er een nieuwe wind door de bib waaide: soms een vlaagje, soms turbulent en af en toe weleens stormachtig.

Hij zette er al zijn ervaring in, maar ook zijn ideeën voor innovatie. Bovendien was hij een duiveldoet-al: hij was er altijd, in hemd en jeans, met een mooi leren aktetasje, altijd trappenlopend.

Elke dag, bij elke activiteit, bij elke vergadering, bij elk bezoek, was hij de eerste en de laatste. De bib van Turnhout had als eerste bibliotheek in Vlaanderen een geautomatiseerde catalogus, maar dat was niet voldoende voor Paul. De volledige vernieuwing van de bibliotheek van Turnhout was een absolute prioriteit.

Vele bibliotheken in binnen- en buitenland werden bezocht om informatie en ideeën op te doen over automatisering, inrichting, samenwerking met externe instellingen enzovoort. Elk jaar werd voor de medewerkers een uitstap naar een vernieuwde bibliotheek georganiseerd.

Maar het oude gebouw van de Turnhoutse bibliotheek strooide roet in het eten: doordat er in 2010 asbest gevonden werd, moest de bibliotheek verhuizen naar een andere, ‘tijdelijke’ locatie, waardoor niet alles wat Paul in zijn hoofd had, ook uitgevoerd kon worden.

Een greep uit de realisaties die onder zijn leiding tot stand kwamen

In november 2001 kreeg hij een vernieuwde website voor mekaar, de jaren erna volgden de installatie van Vubis Sm@rt, zelfbedieningsbalies, een betaalautomaat, inleverbussen, zwerfbibliotheken, de eID-kaart als lenerskaart, een stripleeskring, uitlening voor klassen, Infor Libraries Iguana, enzovoort.

Ook de werking in de vier Kempense gevangenisbibliotheken was in Vlaanderen een primeur. Tot slot werd in samenwerking met Stripgids in 2013 ‘Het Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip’ in de bib geopend.

De langverwachte verhuis terug naar de Warandesite die in 2021 moet plaatsvinden, en waar hij graag zijn schouders onder gezet had, heeft hij niet meer kunnen meemaken.

Informatiemanager bij stad Turnhout

In september 2013 kwam er, met spijt in het hart, een einde aan Pauls plannen en ideeën voor de bib. Omstandigheden dwongen hem om afstand te nemen van ‘zijn’ bib en de rol die hij daar had. Maar wie Paul kende, weet dat hij niet iemand was die bij de pakken bleef zitten.

Binnen de kortste keren beet hij zich vast in zijn gloednieuwe functie van informatiemanager. Paul moet – nog lang voor er sprake was van de GDPR-wetgeving – een van de eerste informatiemanagers in Vlaanderen geweest zijn.

Paul nam zijn nieuwe rol met verve op en loodste de organisatie door de nieuwe Europese regelgeving rond informatieveiligheid. En ook al naderde het pensioen, Paul bleef inzetten op kennisdeling met collega’s van andere besturen, en deelnemen aan netwerkevenementen en studiedagen, om zijn kennis up-to-date te houden.

Met zijn affiniteit voor IT-toepassingen nam hij een trekkende rol op bij projecten zoals de invoering van een digitale handtekening en het digitale systeem voor besluitvorming. Hij werkte zeer efficiënt en planmatig en nam nooit een blad voor de mond.

Dat kon ook weleens botsen, maar Paul werd – om wie hij was en wat hij realiseerde – gewaardeerd door zijn collega’s. De laatste maanden voor zijn pensioen werd Paul ziek. Toch keek hij als een tevreden man terug.

De samenwerking met Paul was voor ieder die hem kende intensief, interessant, uitzonderlijk en leerrijk, we zijn hem daar zeer dankbaar voor. En bovenal en ontegensprekelijk was Paul toch een bibliothecaris met hart en ziel!

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be